شفافیت و مفاهیم مرتبط، در کلام مسئولین

راه حل متعارف کافی نیست!
http://tamin24.ir/News/22496
حجت الله میرزایی
معاون برنامه ریزی و توسعه شهری شهرداری تهران

“این تامین مالی با سازوکارهایی مثل صندوق‌های تامین مالی مشترکی که هلدینگ‌ها و بانک‌ها و دولت می‌توانند ایجاد کنند قابل انجام است و مشروط به شرایط دیگری. دولت چند مگاپروژه را باید در دستور کار قرار دهد و آن‌ها به عنوان اولویت‌های اصلی دولت در دستور کار قرار گیرد. مثلا پنج ابرپروژه مهم در دستور کار دولت دوازدهم قرار گیرد. برنامه ملی شفافیت بنگاه‌های بخش عمومی باید دستور کار اول باشد. شفافیت فراگیر و حداکثری. فرقی نمی‌کند، بنگاه‌های بخش عمومی، بنگاه‌های وابسته به بنیادها. مهم‌تر از همه این‌ها، باید مشخص شود بنیادهای وابسته به نهادهای نظامی کجا و چگونه فعالیت کنند. لذا دستور اول کار، شفافیت است. برای شهرداری‌هایی که امروز اصلاح‌طلبان مدیریت آن را برعهده گرفتند، اولین دستور، شفافیت حداکثری است. رتبه‌بندی بنگاه‌های بخش عمومی، ایجاد بازار رقابتی مدیران، ایجاد یک نظام سازماندهی شده برای نوسازی صنعتی و ارتقای فناوری و تامین مالی و یک نهاد مانیتورینگ و اقدام سریع در سطح بنگاه‌ها. هیچ چاره‌ای غیر از این اقدامات وجود ندارد. در سال‌های آینده ممکن است با بحران‌های کارگری بیشتری مواجه شویم. به همین دلیل برای تولید صنعتی در سال‌های آینده جز وزارت تعاون، کار و رفاه که به اعتبار صندوق‌هایش، نقش کلیدی دارد و همین‌طور ادارات کلش که نقش بازرسی دارند، دو وزارتخانه اقتصاد و صنعت، تعیین‌کننده هستند.”

1 پسندیده

:microphone:دکتر نجفی در همایش چشم‌انداز شهر تهران در افق برنامه پنج ساله سوم:

:small_orange_diamond: شفافیت در فعالیت‌های شهرداری و مبارزه با فساد در همه وجوه الزامی است. عزم واقعی شورای شهر و شهرداری این است که هم در جهت شفاف کردن فعالیت‌ها و هم در جهت مبارزه با فساد که به نوعی با هم مرتبط هستند، اقدامات اساسی انجام شود. این مسئله نیز تنها درباره قراردادها، هزینه‌ها و درآمدها نیست بلکه حتی درباره صدور و یا انتشار آزاد داده‌ها و اطلاعات شهرداری تهران نیز خواهد بود.

:small_orange_diamond:ما در شرایطی قرار داریم که بخشی از نهادها و دفاتر وابسته به شهرداری از گرفتن اطلاعات از بخش‌های دیگر این دستگاه ناتوان هستند و اطلاعات به نوعی پوشیده می‌شود و حتی مطالعات و تحقیقاتی که در شهرداری انجام می‌شود نیز بعضا در دسترس بخش‌های دیگر شهرداری قرار نمی گیرد؛ این موضوع ابهامات و پیچیدگی‌هایی ایجاد کرده است که به تصمیم‌سازی و اجرای درست کارها لطمه زده است بنابراین باید این برنامه شفاف‌سازی را به صورت جدی شروع کنیم.

حقوق شهروندی اتاق شیشه‌ای و ضرورت تغییر

محمدجواد آذری جهرمی (وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات):

رشد فناوری‌های ارتباطات و اطلاعات نشان داده است که جهان پیش روی ما بشدت تحت تأثیر تحولات و امکاناتی است که این عرصه در اختیار انسان و جامعه قرارداده است. این تأثیرات چندگانه و با ابعاد مثبت و منفی بسیاری است که البته تأثیرات مثبت آن باید مورد بهره‌برداری قرارگیرد و ابعاد منفی آن مدیریت و کنترل شود.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات یادداشتی با موضوع حقوق شهروندی در روزنامه ایران منتشر کرد که به شرح زیر است:


دیوارها روز به روز فرو می‌ریزند و همه چیز به هم نزدیکتر می‌شود. در دنیایی زندگی می‌کنیم که پیوستگی و ارتباط عناصر اجتماعی– سیاسی – اقتصادی – فرهنگی روز به روز پیچیدگی اما شفافیت بیشتری می‌یابد.

شفافیت به این معنا که حتی اگر بخواهیم نمی‌توانیم از دیده‌ها پنهان شویم. امروز هر اندازه دور خود حصار بکشیم حصارهای ما در برابر امواج، دیواری خشتی و متزلزل بیشتر نیستند.

رشد فناوری‌های ارتباطات و اطلاعات نشان داده است که جهان پیش روی ما بشدت تحت تأثیر تحولات و امکاناتی است که این عرصه در اختیار انسان و جامعه قرارداده است. این تأثیرات چندگانه و با ابعاد مثبت و منفی بسیاری است که البته تأثیرات مثبت آن باید مورد بهره‌برداری قرارگیرد و ابعاد منفی آن مدیریت و کنترل شود.

بدون اینکه قصد داشته باشم دراین نوشتار به تمام ابعاد این تأثیر بپردازم و البته چنین کاری شدنی هم نیست، تصمیم دارم تا از این فرصت مناسب - برگزاری نخستین همایش گزارش عملکرد دولت درخصوص حقوق شهروندی- استفاده کنم و فناوری ارتباطات و اطلاعات را به عنوان مؤلفه‌ای اساسی درجهت کمک به گسترش تعمیق و تأمین حقوق شهروندان مورد تأمل بیشتر قراردهم.

فناوری‌های ارتباطات و اطلاعات با قراردادن انسان‌ها در اتاق‌های شیشه‌ای هرچند دشواری‌ها و آسیب‌هایی را به همراه دارد اما آنچه را که گریزناپذیر می‌کند ضرورت تغییر در مسیر کاهش خطاها و قرارگرفتن در مسیر تعالی و بهبود است.

به این معنا شهروندان اعم از مسوولان و مردم عادی در فضایی که کمتر امکان پنهان شدن دارند، ناظر اعمال، گفتار و عملکردهای یکدیگر هستند و دراین میان مسوولان بیشتر در معرض ارزیابی و نظارت و داوری از طرف شهروندان هستند. از این رو این اتاق شیشه‌ای نخستین ضرورتی را که پدید می‌آورد، ضرورت تغییر است.

این یک امکان بزرگ است که فناوری ارتباطات و اطلاعات در اختیار ما قرارداده است که خصوصا مسوولان باید از آن استقبال کنند و با تقویت و گسترش این فضا از این امکان برای اداره هرچه بهتر جامعه بهره‌برداری نمایند.

فناوری ارتباطات و اطلاعات با ایجاد امکان و شرایط سهل و ساده و تا اندازه‌ای غیرقابل کنترل، دسترسی به اطلاعات و پخش و توزیع آن در سطحی گسترده شرایط را برای دستیابی انسان و جامعه‌ای سالم‌تر و البته پاسخگو‌تر نسبت به آنچه انجام می‌دهد مهیا و آماده می‌سازد.

از این جهت زمینه لازم برای تمام کسانی که دغدغه اخلاق، زندگی مسوولانه، خدمت بیشتر به مردم و پیشگیری از مفاسد و ناهنجاری‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دارند فراهم است. از این رو آنچه می‌اندیشیم، آنچه می‌گوییم و آنچه که عمل می‌کنیم روز به روز بیشتر درمعرض دید قرارمی‌گیرد.

در این میان آنچه را که نمی‌توانیم انجام دهیم این است که از شیشه‌ای شدن اتاق‌هایمان جلوگیری کنیم. لذا اکنون زمان تغییراست. تغییر در نگرش، تغییر در آنچه می‌گوییم و تغییر در آنچه انجام می‌دهیم اتاق شیشه‌ای فرصت مناسبی است تا برای تحقق حق مردم که مورد تأکید خداوند، ائمه و خرد انسانی است گام‌های جدی برداریم.

تغییر در مدیریت، فرآیندها، قوانین و مقررات، شیوه‌های نظارت و اجرای برنامه‌ها از دیگر تغییراتی است که باید با دقت و البته سرعت نسبت به آن همت وافر داشته باشیم.

فناوری‌های ارتباطات و اطلاعات زمینه مساعدی را برای آگاهی بخشی بیشتر و آموزش و البته بلوغ مردم فراهم آورده است. مردم ضمن آگاهی یافتن از وقایع محیط پیرامون، خصوصاً آنچه مسئولان انجام می‌دهند، هم آگاه می‌شوند، هم می‌توانند مقایسه کنند و هم از تحلیل‌ها و تفسیرها با خبر شوند. از این رو سطح انتظار شهروندان نسبت به حقوقی که دارند و تکلیفی که به عهده مسوولان است بشدت ارتقا یافته است.

امروزه با مردمی آگاه، بالغ، آموزش دیده و توانا در تحلیل و فهم درست از نادرست، خوب از بد و کارآمد از ناکارآمد روبه‌رو هستیم. پس ضرورت دارد تا ما هم مدیرانی کارآمدتر، بالغ‌تر، آموزش دیده‌تر و البته پاسخگوتر در برابر تکالیف خود در برابر مردم باشیم.

این فرصت را به فال نیک بگیریم و از امکانی که این فناوری در اختیارمان قرارداده است برای خدمت بیشتر به مردم و تبدیل شدن به انسانی متعالی که از آموزه‌های قرآنی، ائمه و عقلانیت است نهایت بهره را ببریم.

منشور حقوق شهروندی که به همت رییس جمهور محترم با اتکا به قوانین احصا و به جهت آگاهی مردم و مسوولان و البته اجرا و عمل به آن ابلاغ شده است، تکلیفی مهم و البته خطیر را برعهده ما قرارداده است که گام برداشتن برای تحقق اهداف آن، همان خیرکثیر است که به عنوان یک تکلیف اساسی بر دوش همه قراردارد.

تحقق این اهداف یک ضرورت حیاتی می‌طلبد، آن هم عزم و اراده همه ما برای تغییراست، تغییری که نه از آن گریز می‌توان داشت و نه می‌توان آن را به تعویق انداخت. تغیری که تثبیت کننده مردم سالاری دینی درنظام اسلامی است که بنا دارد یاور مظلوم و در برابر ظالمان و مستکبران باشد.

(چهارشنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۶)

https://www.ict.gov.ir/fa/newsagency/20646/حقوق-شهروندی-اتاق-شیشه-ای-و-ضرورت-تغییر

1 پسندیده

تولیت آستان قدس رضوی:

باید مردم به صورت شفاف درآمدها و هزینه های موقوفات را بدانند.

منبع: کانال آستان قدس رضوی
@aqr_ir

2 پسندیده

اجرای ماده 6 قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان در خصوص ارائه اطلاعات شفاف ودقیق دستگاههای اجرایی به مراجعه کنندگان می تواند موجب افزایش رضایتمندی مردم از دستگاههای اجرایی شود.

http://cppo.mimt.gov.ir/news/614801-اجرای-ماده-قانون-حمایت-از-حقوق-مصرف-کنندگان-در-خصوص-ارائه-اطلاعات-شفاف-ودقیق-دستگاههای-اجرایی-به.html?t=اخبار

سیّد محمود نوّابی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، در جلسه هم اندیشی ماده (6) قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان در حضور نمایندگان وزارت کشور، سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، نمایندگان تعدادی از استانداری ها و انجمن های منتخب استانی اعلام کردند:

IMG_3249

2 پسندیده

رییس مرکز پژوهش های مجلس، کاظم جلالی

کسی نمی تواند شک داشته باشد که در داخل مملکت ما میزانی از دزدی، اختلاس، فساد، بی عدالتی ومانند آن هست، راه حل اصلی مبارزه با فساد در کشور، شفافیت بیشتر است

منبع:
http://www.icana.ir/Fa/News/373820

آقای دکتر پیریایی رئیس ستادتخصصی و امور مشاورین دبیرمجمع تشخیص مصلحت نظام:

متأسفانه مدتهاست شاهد آنیم که هر ‌چند‌وقت یکبار، پرونده ای تازه از فساد مالی و اقتصادی برخی مسئولان و چهره‌ها آشکار می‌شود. فیش‌های نجومی، ‌زمین‌خواری ها، ‌رانت‌های میلیاردی، همه و همه موجب می‌شود تا اصلی‌ترین سرمایه نظام جمهوری اسلامی یعنی اعتماد عمومی در معرض خدشه‌ قرار گیرد. در چنین شرایطی #شفافیت و قرار گرفتن مسؤولان در اتاق شیشه‌ای، #اساسی‌_ترین_راهکار است.

https://t.me/Piryaee_ir/983

مقاله بهاره آروین(عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران) در روزنامه دنیای اقتصاد

:white_check_mark: افشاگری یا شفافیت؟

@baharvin

:small_orange_diamond:در جامعه ما، عدم تمایزبخشی میان افشاگری و شفافیت در ادبیات مبارزه با فساد، منشاء زیان‌های بسیار بوده است به گونه‌ای که هر زمان صحبت از شفافیت و مبارزه با فساد به میان می‌آید، افکار عمومی منتظر افشای مواردی از فساد مسئولین از زبان گوینده است. این درحالی است که افشاگری و شفافیت حداقل سه تمایز مهم با یکدیگر دارند.

1⃣ تمایز در میزان و چگونگی اثربخشی
اولین تفاوت میان افشاگری و شفافیت در شیوه تاثیرگذاری بر واقعیت و میزان چگونگی تغییر آن است. افشاگری با آشکار کردن موردی نمونه‌هایی از فساد و تخلف، در بهترین حالت توجه دستگاه‌های نظارتی و قضایی را به خود جلب کرده تا با متخلف برخورد قانونی صورت گیرد. این درحالی است که در اغلب موارد، این نوع افشاگری‌های موردی، تاثیر کمی بر بازدارندگی و جلوگیری از تکرار موارد مشابه دارند چراکه در افشاگری بیش از آن‌که علت رخداد تخلف و فساد ریشه‌یابی شود، صرفا یکی از نمونه‌هایی که معلول یک وضعیت بوده است، پررنگ می‌شود. چنین افشاگری‌های موردی‌ای با بی‌توجهی به علت شکل‌گیری موارد تخلف و فساد و غفلت از تغییر رویه‌ها و فرآیندهای شکل‌دهنده، در اغلب موارد به پیچیده‌تر و پنهان‌تر شدن فرآیند فسادزا می‌انجامد به گونه‌ای که کشف و آشکار کردن مورد فساد و تخلف مثل قبل امکان‌پذیر نباشد.

:small_orange_diamond:این درحالی است که تلاش برای تحقق شفافیت، تلاشی برای اصلاح رویه‌‌ها و روندهای فسادزاست که هدف اصلی‌اش پیشگیری از تحقق فساد است نه کشف و افشای موردی فساد. هرچقدر مکانیزم افشاگری به پیگیری نهادهای نظارتی و قضایی وابسته است، مکانیزم شفافیت به پیگیری و تلاش نهادهای برنامه‌ریز و سیاست‌گذار وابسته است. درحالی‌که افشاگری پس از وقوع تخلف و فساد موضوعیت می‌یابد، هدف اصلی شفافیت پیشگیری از فساد به واسطه تحقق مکانیزم نظارت همگانی است. به همه این دلایل، افشاگری و شفافیت هم در میزان اثربخشی پایدار و هم در شیوه و چگونگی تغییر واقعیت از یکدیگر متمایز بوده و در اغلب موارد شفافیت کاراتر و با هزینه‌های کمتری، میزان فساد را کاهش می‌دهد. می‌توان پرسید که منظور از هزینه‌ها چیست، پاسخ به این سوال، دومین تمایز میان افشاگری و شفافیت را آشکار می‌کند.

2⃣ تمایز در پیامدها
دومین تمایز افشاگری و شفافیت در پیامدهای اغلب قصدناشده‌ی آن‌هاست. افشاگری معمولا با تخریب اعتماد عمومی و فرسایش سرمایه اجتماعی جامعه همراه است چراکه مردم گمان می‌کنند این یک مورد افشا شده تنها یک نمونه از هزاران مورد افشانشده است و به همین دلیل هرچه میزان افشاگری در مورد تخلف و فساد مسئولین افزایش یابد، اعتماد عمومی در جامعه کاهش می‌یابد. این‌درحالی است که تحقق شفافیت در فرآیندها با افزایش اعتماد به نهادهای عمومی همراه است چراکه به مردم این احساس را می‌دهد که همه‌چیز پیش چشم آن‌هاست.

3⃣ تمایز در نقطه هدف
سومین تمایز افشاگری و شفافیت در هدف‌گیری متمایز این دو است، درحالی‌که افشاگری معمولا در مورد غیرخودی‌ها یا به عبارتی رقبای سیاسی فرد افشاگر را هدف می‌گیرد، شفافیت قبل از هرکس و هرچیز دیگری، در مورد خود آن نهادی که دست به شفافیت زده است مصداق می‌یابد. به دلیل وجود همین تمایز است که بسیاری از افشاگری‌ها در میانه‌ی دعواهای سیاسی کارکرد موثر خود را از دست می‌دهند در حالی‌‌که در مورد شفافیت، اولین و بیشترین هزینه نصیب خود نهاد شفافیت‌بخش می‌شود و به همین دلیل، برچسب سیاسی‌کاری در مورد شفافیت مصداق نمی‌یابد.

:small_orange_diamond:با وجود تمام این تمایزات و مزیت‌های غیرقابل انکار شفافیت بر افشاگری اما متاسفانه، افشاگری سکه‌ی رایج این روزهای جامعه ماست. میراث شومی که از رئیس دولت‌های نهم و دهم به یادگار مانده و هر روز بیش از پیش در میان سیاست‌مداران از هر دو طیف اصلاح‌طلب و اصولگرا رونق یافته است بی‌آن‌که به پیامدهای مخرب آن بر اعتماد عمومی شهروندان توجه شود.

:small_orange_diamond:یکی از اقدامات ارزشمند شهرداری تهران در دوره جدید مدیریت شهری، حرکت در جهت خلاف این جریان مخرب و تلاش برای ایجاد شفافیت سیستماتیک به جای افشاگری‌های موردی بوده است. برقراری دسترسی عمومی به اطلاعات قراردادهای بالای یک میلیارد تومان شهرداری تهران در وبسایت shafaf.tehran.ir را می‌توان مصداق واقعی شفافیت سیستماتیک دانست که هدف آن به جای افشاگری که ازبین‌برنده‌ی اعتماد عمومی است، افزایش اعتماد، تحقق نظارت همگانی و پیشگیری از فساد است. امید آن‌که اصلاح‌طلبی به جای اصرار بر افشاگری‌های موردی فساد و تخلف، در معنای واقعی اصلاح رویه‌ها و فرآیندهای فسادزا و در یک کلام در قالب تلاش برای شفافیت محقق شود.

دهقان نماینده مردم طرقبه، چناران و شاندیز در مجلس شورای اسلامی:

به اعتقاد ما شفاف‌سازی دوای درد کشور است

  • برای پیشگیری و مبارزه با فساد ما راهی به جز شفاف‌سازی نداریم؛
  • درنظام اداری نوین برای اداره حکومت‌ها اصل بر نظارت است و اصل صحت وخوش بینی برای توده مردم است و مسوُلان حکومت موظفند همه اموال ودریافتی های خود را شفاف و برملا کنند و خوش بینی‌ها و پنهان‌کاری ها هردو زمینه فساد را فراهم می‌کند و با کلمات امام علی(ع) و رفتار علوی هم ناسازگار است.
  • نادیده گرفتن فساد مسئولان از خطر خود فساد کمتر نیست
  • در نظام‌های لائیک و بی‌دین هم اموالشان شفاف‌سازی می‌شود

منبع

سوگندنامه محمدعلی افشانی (شهردار تهران):

در راستای شفافیت بخشی به امور، پاسخگویی به افکار عمومی، توجه به جریان آزاد اطلاعات، پذیرش نظارت جامع و اجرای کامل مصوبات قانونی شورای محترم را نصب العین قرار دهم.

منبع

آذری جهرمی، وزیر ارتباطات:

طبق دستور اميرالمومنين، بايد آبروی دزد را برد، نباید به بهانه امنیت، شفاف سازی متوقف شود.

صفحه‌ی وی در پیام‌رسان بله

1 پسندیده

دردستور رئیس جمهور که در تاریخ ۲۳ تیر ۹۷ منتشر شد می‌خوانیم:

  1. از معاون اول رئیس جمهور می خواهم برای جلوگیری از تکرار تخلفات مشابه و خشکاندن ریشه ها و عوامل فساد ساختاری، رسیدگی به لوایح «مدیریت تعارض منافع در خدمات عمومی» و « شفافیت» را در اولویت قرار دهد و نسبت به ارسال سریع آن ها به مجلس شورای اسلامی اقدام نماید.
1 پسندیده

رئیس سازمان فناوری اطلاعات در گفت‌وگو با پیوست: ۵۰ درصد استعلام‌ها در اختیار دولت نیست

:small_blue_diamond: رئیس هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات تاکید می‌کند که از ۱۳۰۰ استعلامی که در کشور وجود دارد، ۴۵ تا ۵۰ درصد آنها در اختیار نیروی انتظامی و قوه قضاییه هستند که عملا خود را ملزم به اتصال به شبکه دولت نمی‌دانند.

:small_blue_diamond: در قانون برنامه ششم توسعه تاکید شده است که الکترونیکی شدن خدمات و فرآیند‌ها باید به گونه‌ای انجام شود که رتبه کشور ۳۰ رتبه ارتقا پیدا کند.

:small_blue_diamond: در بخش TII بزرگترین پیشران توسط اپراتورهای مخابراتی در حوزه زیرساخت 3G و 4G در کشور انجام شد.

:small_blue_diamond: در دستگاه‌های دولتی مکانیزه شدن و به سمت IT رفتن به شکل سیلویی (جدا از هم) شکل گرفته است.

:small_blue_diamond: تاکنون ۱۵۳ دستگاه به مرکز تبادل ملی اطلاعات متصل شده‌اند و هر ماه حدود ۱۰ میلیون تراکنش روی شبکه NIX مبادله می‌شود.

:small_blue_diamond: وزارت اقتصاد و دارایی هزار و ۶۰۰ نوع مجوز را در کشور شناسایی کرده است که برای این تعداد باید هزار و ۳۰۰ نوع استعلام صورت گیرد که ۲۷ درصد استعلامات از قوه قضاییه است که به شبکه ملی اطلاعات متصل نشده است.

:small_blue_diamond: ۱۵ درصد استعلام‌ها از نیروی انتظامی است و نتیجه این می‌شود که بین ۴۵ تا ۵۰ درصد استعلام‌ها در اختیار دستگاه‌هایی است که خودشان را جز دولت نمی‌دانند.

:small_blue_diamond: وجود داده‌های باز در بُعد شهروندی باعث بروز شفافیت و جلوگیری از رانت اطلاعاتی می‌شود.

:small_blue_diamond: تمام پروژه‌های دولت اکترونیکی به سمت جذب مشارکت بخش خصوصی و دولتی رفته است زیرا در دولت منابعی برای توسعه این پروژه‌ها وجود
ندارد.

@irannewsit

1 پسندیده

وزیر ارتباطات در حالا خورشید:

:small_blue_diamond: علاوه بر برخورد با مجرمین اقتصادی باید در اصلاح فرآیند ها کوشید
:small_blue_diamond: دولت الکترونیکی بعنوان ابزاری برای شفافیت است و برای اصلاح فرآیندها به کارگرفته می شود
:small_blue_diamond: شفاف بودن برای همه سخت است
:small_blue_diamond: سوالات زیادی در سیستم گردش آزاد اطلاعات پرسیده می شود
:small_blue_diamond: شفافیت فرآیندی یکباره نیست و نیاز به پیگیری و ممارست دارد
:small_blue_diamond: در وزارت اطلاعات ساختاری برای پاسخ به سوالات در سیستم گردش آزاد اطلاعات طراحی شده است

1 پسندیده

در گفتگویی با احمد توکلی مطرح شد:

شفافیت چیست؟ چرا بعد از چهار دهه از عمر انقلاب و علی‌رغم هشدار رهبران انقلاب اسلامی این امر ناپدید شده است؟ نسبت آن با رابطه مردم و حاکمیت چیست؟

6 فروردین 98

تا زمانی که مسئولین به مردم راست می‌گفتند و پنهان‌کاری در رابطه مسئولین و مردم وجود نداشت و در میان جامعه امر به معروف و نهی از منکر جاری بود، همه اینها موجب می شد تا شفافیت وجود داشته باشد و مردم نیز احساس می کردند که همه چیز آشکار است و شفافیت وجود دارد و تبعا فقدان آن احساس نمی شد.

اما بعد از مدتی امر به معروف و نهی از منکر ترک شد و به اسم مصلحت سنجی امور از دید مردم پنهان شد- البته این‌ جملات نسبی است- و خلاف واقع گفتن رایج شد. در این زمان بود که مردم احساس کردند یک چیزی کم است و مسائل با رو راستی در میان گذاشته نمی شود. البته ما دشمن داشتیم و رو راست بودن در همه مسائل مشکل است و این عادت شد که برخی از مسائل انکار شود. به نظر من دلیل اصلی این است که اوایل انقلاب اصلا فقدان این مسئله مطرح نبود اما به مرور و با تغییر فضا این نیاز مطرح شد.

مصلحت سنجی از یک طرف و تاب نیاوردن مسئولین یک طرف دیگر این قضیه است؛ مسئولین به اندازه کافی سعه صدر ندارند. شرح صدر از ابزار های ریاست است و زمانی که شرح صدر نباشد ریاست لنگ می زند، پس یک دلیل شرح صدر نداشتن مسئولان است و یک دلیل هم محافظه کاری بعضی دیگر از مسئولین است. خلاصه آنکه “ماهی از سر گنده گردد نی ز دم” این ماجرا هم از بالا شروع شد وقتی یکدیگر را امر و نهی نکردند و برای برخی افراد تقدس بی‌جا قائل شدند، امر به معروف و نهی از منکر ترک شد و به تعبیر امیرالمومنین وقتی امر به معروف ترک شود اشرار حاکم می شوند و تدریجا افرادی سمت ها را قبضه می کنند که افراد بد جامعه هستند.

ما ساختارهای شفافیت را نداریم. اگر کسی مانند مسلمانان امر به معروف و نهی از منکر را واجب بداند و یا مثل غربی ها آن را یکی از لوازم حفظ دموکراسی بدانند آنگاه شفافیت جز ضروریات زندگی خواهد بود.

اگر مردم ندانند که مسئولین چه می کنند آن وقت اصلا مشخص نیست که مسئول کار معروف یا منکری را انجام می دهد، مقدمه امر به معروف و نهی از منکر شناخت منکر و معروف و شناخت اعمال حاکمان است. در واقع مقدمه امر به معروف و نهی از منکر اطلاعات است. حضرت آقا در جایی می فرمایند که شفافیت یعنی مسئولان چه کارهایی دارند انجام می دهند و چرا آن کارها را انجام می دهند؟ و باید هم اینجور باشد و این یک حکم شرعی و اسلامی است.

شفافیت یک امریست ضروری برای اقامه بزرگترین واجب الهی. همین امر به معروف و نهی از منکر در کنار سایر عبادات خیلی بالاست و تقدس بالایی دارد و می فرمایند اگر امر به معروف رو یک طرف و بقیه واجبات را در طرف دیگر بگذاریم مانند دریای مواجی است که به سمت ما می آید و خیلی از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. وقتی اینجوری جامعه به امر به معروف ترغیب شود باید اطلاعات در اختیار آن قرار گیرد و اطلاعات دقیق باشد و یک عده ای باید مامور این کار باشند و از پنهان کاری دست بکشند و شما دقت کنید که اگر اینگونه شود مشارکت خیلی بالا می رود.

علت تامه عدالت شفافیت نیست. شفافیت مقدمه مطالبه عدالت است، وقتی رفتارها شفاف باشد بعضی اتفاق ها نمی افتد و این خاصیت شفافیت است که جلو فساد ها را می گیرد، یک خاصیت شفافیت این است که وقتی بدی آشکار شد مبارزه با آن تحریک می شود، افراد از نهی منکر کنندگان می ترسد، بعضی از خدا نمی ترسند اما از مردم می ترسند. یک اثر بزرگی که شفافیت دارد و شما می گویید اطلاعات را داریم و ساختار نداریم درست است؛ این زمانی است که در برابر بروز کردن اطلاعات مردم احساس وظیفه نکنیم و تبعا مردم همپای ما جلو نخواهند آمد و مطالبه نمی کنند، قواعدی گذاشته می شود که مردم را از اطلاعات محروم می کنند مانند مهر محرمانه زدن؛ مهر محرمانه زدن یک ابزاری است برای پنهان کاری مسئولین تا مردم نفهمند چه کار می کنند.

بسیاری از اسنادی که محرمانه خوانده می شود، محرمانه نیست، در قانون اسلام هم مشخص است که مسئولین نباید چیزی را پنهان کنند.

اولین مواخذه ای که من خواندنم مربوط به روزی می شود که روزی خلیفه همه را جمع کرد و به مردم گفت برای فلان جنگ آماده شوید، یکی از جنگ آوران گفت ما از تو اطاعت نمی کنیم، خلیفه گفت چرا از من اطاعت نمی کنید؟ آن جنگ آور گفت برای اینکه در جنگ قبلی اتفاقی که صورت گرفت و برد یمانی که از غنائم تقسیم کردی من با هیکل کوچکم برایم لباس نشد تو چگونه توانستنی از آن لباس تهیه کنی؟ خلیفه گفت عبدالله(پسرش) بلند شو و جواب این جنگ آور را بده و پسر عمر بلند شد و گفت: چون دیدیم آن بُرد در حدی نیست که برای من و پدرم پیراهن بشود برای همین غنیمت خود را به پدرم بخشید تا او برای خودش پیراهنی مهیا کند.سه نفر از جمعیت به در خانه عمر رفتند و به همسر عبدالله بن عمر گفتند که پارچه به غنمیت گرفته شده در جنگ را به آنها بدهد، همسر عبدالله بن عمر گفت عبدالله پارچه را به پدرش بخشیده است و او هم از آن لباسی تهیه کرده است، آن سه نفر به مسجد باز گشتند و شهادت دادند که غنایم به صورت مساوی تقسیم شده است و گفتند که حال از تو اطاعت می کنیم. نگاه کنید این رفتار متکی بود بر یک ضابطه ای که این ضابطه متکی بود بر شفافیت اطلاعات یا امیرالمومنین وقتی وارد کوفه شد فرمود من با این لباس و این مرکب وارد شهر شما شده ام و وقتی می خوام بروم اگر چیزی غیر از این ها داشتم به شما خیانت کرده ام.

اسلام می خواهد همه چیز در معرض دید مردم باشد و در معرض بازخواست مردم باشد. امیرالمومین می فرمایند: مرا مواخذه کنید، اگر چیزی بیش از این بردم مرا خائن بدانید. این جا به این نکته می رسیم که با اینکه حکومت اسلامی دستگاه های نظارتی دارد و بر حاکمان ناظر گذاشته بودند و با آنکه سیستم ناظر دارد، بر همه واجب شده است که مراقب رفتار و اعمال حاکمان باشند. معلوم می شود که اسلام نظارت عامه را پذیرفته است و به امر به معروف و نهی ازمنکر نظارت عمومی می گویند، در اینجا اگر به امر به معروف و نهی از منکر سازمان هم بدهیک آن سازمان کفایت نمی کند و باقی افراد هم مکلف به اقامه امر به معروف و نهی از منکر هستند و از کسی ساقط نمی شود، سازمان های خاص را مثلا بیست نفر را می شود خرید اما بیست میلیون آدم را نمی توان خرید، نمی شود مردم را به چپ و راست بودن متهم کرد، مردم در هیچ جناح خاصی نیستند و همه مردم جزء حزب نیستند و تعصبات حزبی ندارند.

اگر شفافیت حاکم شد تخلف حاکمان کم می شود و از این جا متوجه می شویم که اگر سعه صدر نباشد، آن حاکم به دخالت مردم تن نمی دهد و مردم را فریب می دهد و سرکار می گذارد. غرب هم به همین نتیجه رسیده است که دستگاه های نظارتی کفاف نظارت را نمی دهد و در مباحث اقتصادی و سیاسی وقتی از فساد صحبت می کنند همه را به مبارزه با فساد دعوت می کنند مانند اسلام که از همه مردم می خواهد که همه را به مبارزه با فساد تشویق کند.

بهترین دلیلی که میتوان گفت سازمان ها برای مبارزه با فساد موفق نبوده اند همین فساد گسترده در کشور است، رابطه شفافیت با آزادی و عدالت در این است که وقتی عدالت نقض می شود، که حق افراد ضایع بشود، یعنی حق هر کسی به او داده نشود.

حتما باید آزادی باشد، بدون رسانه های مستقل و آزاد و متکثر شفافیت تحقق پیدا نمی کند و اینها لازم و ملزوم یکدیگر هستند. اگر روزنامه ها آزاد باشند، یعنی حکومت احتمال اشتباه را بدهد و اشتباه را بپذیرد؛ برای مثال در بحث افترا که برای رسانه ها به کار می برند، خلاف گویی که جرم نیست. خلاف گویی به قصد اضرار جرم است، خلاف گویی به قصد تشویش اذهان عمومی اگر قصد منفی در کار باشد جرم است، مثلا یک روزنامه اشتباه گفت می تواند فردا آن خبر را تصحیح کند. قاضی زمانی می تواند یک فرد را جریمه کند که قصد او برای ضربه زدن به یک بخش که برای مثال مسئول دولتی می تواند باشد و قصد او برای آشفته سازی مردم در دادگاه ثابت شود. به این راحتی ثابت نمی شود پس وقتی می گوییم آزادی باشد یعنی اینکه تعقیب نباشد و به هر بهانه ای گویندگان را محدود نکنند، گوینده بد جنس، دغلکار دستش در نهایت رو می شود ولی یک نویسنده یا یک گوینده می نویسد وزیر فلان کار را کرد، وزیر می گوید من نکردم، آن موقع روزنامه می گوید ببخشید درباره آن وزیر اشتباه کرده ایم. ممکن است وزیر بگوید تو قصد داشته ای پدرم را در آوری و آبروی من را ببری در اینجا گوینده می تواند بگوید که من چنین قصدی را نداشته ام.

من خودم وقتی رانت خواری و ویژه خواری وزیر یک هزار میلیاردی را رو کردم، بنده را خواستند و از من شکایت کردند، اولا بنده گفتم که من دروغ نگفته ام و آنها را به اسنادی که تهیه کرده بودم رجوع دادم، ثانیا چگونه میفهمید که من سوء نیت دارم؟

آزادی برای امر به معروف و نهی از منکر ضروری است، امر به معروف و نهی از منکر یعنی فعلی معترضانه و شرط آن این است که شما خواهش و تمنا نکنید، امر و نهی کنید این گونه امر به معروف و نهی از منکر محقق می شود، برای یک آدم صاحب مقام شاید سخت باشد که یک آدم عادی به او امر و نهی کند اما برای خدا این موضوع سخت نیست.

اگر کسی جای بالاتری بنشیند بار سنگین تری دارد نه اینکه جایگاه بالاتری داشته باشد و نان آن چرب تر باشد، برخی فکر می کنند جایگاه بالاتر به معنای نان چرب تر است.

بنابراین شفافیت یک امر صد در صد دینی است و اگر آزادی نباشد نه شفافیت اتفاق می افتد و نه امر به معروف و نهی از منکر؛ برای اینکه امر به معروف فرد را به تحرک وا می دارد، پس ترس و یاس باید در این عرصه از بین برود.

پس فقط دولت نیست که شفافیت ندارد. آیا دفتر مقام معظم رهبری شفاف عمل می کند؟ من خودم به ایشان عرض کردم و ایشان گفتند طرح بدهید و بنده طرح خود را از باب دیدبان شفافیت و عدالت مطرح کردم، این یک بلیه ای است که تقریبا عمومی می باشد چون همه از درجات مختلف نقد شدن خوششان نمی آید، مردم هم مجبور هستند بیشتر به فکر نان و آب خودشان باشند بخاطر مشکلاتی که ما برایشان ایجاد کرده ایم وبه دنبال درد سر نمی روند.

حضرت آقا که ته حرف را زدند، گفتند همه چیز به غیر از مسائل نظامی و امنیتی شفاف بشود، البته من سختگیرتر هستم چون برخی اوقات میزان ارز موجود در خزانه بانک مرکزی هم امری امنیتی محسوب می شود و من خودم این امور را هم محرمانه می دانم.

در حال حاضر یک حسنی ایجاد شده است که شفافیت به یک مطالبه تبدیل شده و جا افتاده است، در این مورد رسانه ها و نهادهای مدنی و بعضی از حاکمان نقش داشته اند.

امروز همه از شفافیت می گویند، اشکالی ندارد که به آن عمل نمی کنند همانقدر که بگویند و این امر نهادینه بشود دیگر نمی توانند از انجام آن شانه خالی کنند.

امیرالمومنین می فرمایند که عدل خیلی در توصیف وسیع است و در عمل به آن محدود است.

منبع: خبرگزاری دانشجو

2 پسندیده

رئیس فراکسیون شفافیت مجلس شورای اسلامی مطرح کرد؛

دستگاه‌های مدیریتی و دولتی تنها ۲۰ درصد شفافیت عملکرد دارند

صادقی با ارائه آماری از میزان شفافیت عملکرد در بین دستگاه‌های دولتی گفت: نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که وضعیت شفافیت در دستگاه‌های دولتی بسیار ناهنجار است.

به گزارش خبرگزاری مهر، محمود صادقی رئیس فراکسیون شفافیت در مجلس شورای اسلامی در نشست هم اندیشی مهمان نشست فوق‌العاده رئیس و شورای عالی استان‌ها بود، ضمن تسلیت ایام سوگواری سالار شهیدان گفت: امروزه شفافیت به عنوان اصول و لوازم حکمرانی شایسته و خوب شناخته می‌شود و ما این موضوع را در مبانی دینی خود نیز مشاهده می‌کنیم.
رئیس فراکسیون شفافیت در مجلس شورای اسلامی با اشاره به نامه امام علی (ع) به والیان، افزود: امام علی (ع) در نامه‌ای که به والیان نوشتند اعلام کردند که هیچ سری را غیر از مسائل نظامی میان مردم و خود پنهان نگه ندارید، زیرا دانستن موضوعات حکمرانی از حقوق مردم است.
صادقی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری بر اصل شفافیت در بین دستگاه‌ها، گفت: مقام معظم رهبری نیز در تمام جلسات خود با مدیران دستگاه‌ها همواره بر لزوم شفافیت بر عملکرد تأکید داشتند.
وی با اشاره به تعریف شفافیت افزود: شفافیت وضعیتی است که در آن اطلاعات و ارتباطات، عملکرد مؤسسات و مقامات و اداره‌های دولتی در زمان مناسب در دسترس عموم و مراجع نظارتی قرار می‌گیرد و مبانی شفافیت نیز مثابه یک حق تلقی می‌شود و دسترسی به اطلاعات یکی از ارکان حکمرانی خوب است.
رئیس فراکسیون شفافیت در مجلس شورای اسلامی افزود: از سال ۲۰۰۰ مبحث اطلاعات و شفافیت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به عنوان یک تکلیف به دولت‌ها اعلام شد و آن‌ها مکلف شدند، اطلاعات خود را به صورت باز در اختیار عموم قرار دهند.

صادقی با اشاره به وجود قوانین داخلی در حوزه شفافیت، گفت:

  • قانون انتشار و دسترسی آزاد اطلاعات مصوب سال ۸۷،
  • قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد مصوب سال ۹۰
  • قانون پیشگیری از وقوع جرم مصوب سال ۹۴ مجمع تشخیص مصلحت نظام
  • قانون الحاق جمهوری اسلامی به کنوانسیون سازمان ملل متحد در زمینه مبارزه با فساد مصوب سال ۸۷
  • قانون برنامه ششم توسعه مصوب ۹۶
  • و قانون بهبود کسب و کار و رفع موانع تولید
    از جمله قوانین داخلی است که ما در حوزه الزام شفافیت داریم.

وی با اشاره به اینکه قانون انتشار دسترسی آزاد به اطلاعات دارای ۶ سرفصل است، بیان کرد: در تعریف کلیات بند ۲ آئین دسترسی به اطلاعات بند ۳، ترویج شفافیت بند ۴، استثنا دسترسی به اطلاعات بند ۵، کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات و بند آخر مسئولیت‌های مدنی و کیفری از جمله مفاد قانون انتشار دسترسی آزاد به اطلاعات است.
رئیس فراکسیون شفافیت در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه گاهی اوقات مسائلی که استثنا هستند به اصل تبدیل می‌شوند و این ایراد است، گفت: در بند ۲ قانون دسترسی به اطلاعات حق هر شهروندی است که به تمام اطلاعات و قراردادهای دستگاه‌ها که به مردم خدمت می‌کنند، دسترسی و نظارت داشته باشد.
صادقی افزود: آئین دسترسی به اطلاعات پیش‌بینی شده و مؤسسات عمومی را موظف می‌کند که اطلاعات خود را به صورت سالیانه به انتشار عمومی برسانند که اگر به صورت سالیانه این اقدام را انجام ندادند، هر گاه نهاد و تشکل مردمی خواستار دسترسی به اطلاعات آن‌ها شد، موظف هستند اطلاعات را در اختیار آن‌ها قرار دهند.
وی با تأکید بر اینکه قانون‌گذار برای ممانعت از دسترسی به اطلاعات جرم انگاری انجام داده است، گفت: برای ممانعت از دسترسی به اطلاعات از سوی قانون‌گذاری جرم‌انگاری شده و مرتکب به پرداخت جزای نقدی از مبلغ ۳۰۰ هزار تا ۱۰۰ میلیون ریال محکوم می‌شود.
رئیس فراکسیون شفافیت در مجلس شورای اسلامی در توضیح اقدام‌های انجام شده در فراکسیون شفافیت مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: ما در فراکسیون شفاف‌سازی مجلس با همکاری دستگاه‌های محدود دولتی آماری را به دست آوردیم که این آمار نشان می‌دهد، وضعیت شفافیت در دستگاه‌های مدیریتی و دولتی بسیار ناهنجار است و در بهترین حالت دستگاه‌ها تنها تا ۲۰ درصد شفافیت عملکرد دارند و این وضعیتی اسفبار است.
صادقی تأکید کرد: برخی از دستگاه‌های دولتی اطلاعات را محرمانه و مال خود می‌دانند و مردم را از حقوق خود محروم می‌کنند و به عقیده من گسترده شدن فساد به علت محرمانه ماندن اطلاعات است و اگر اطلاعات به صورت شفاف در زمان مشخص ارائه شود، آنگاه شاهد جلوگیری از فساد هستیم.
وی افزود: بسیاری از مفاسد در تاریکی اتفاق می‌افتند و شفافیت یعنی تاباندن نور و باید بدانیم در دنیا بحث شفافیت از حکومت‌ها محدود به بخش دولتی و مدیریتی نیست و بخش‌های خصوصی و شرکت‌ها نیز اطلاعات فعالیت خود را در معرض دید عموم قرار می‌دهند.
رئیس فراکسیون شفافیت در مجلس شورای اسلامی با اشاره به ارائه لایحه دولت با موضوع شفافیت تصریح کرد: خوشبختانه دولت لایحه شفافیت را ارائه کرد و با نگاهی به آن شاهد هستیم بسیاری از فتنه‌ها کاهش پیدا کرده است و این چیزی است که ما به آن نیاز داریم که هر جا درباره مردم تصمیم‌گیری می‌شود، باید شفافیت نیز باشد.
صادقی تأکید کرد: شورای عالی استان‌ها باید کمک کند تا فرهنگ شفافیت ترویج شود.
رئیس فراکسیون شفافیت در مجلس شورای اسلامی با اشاره به راز دار بودن مردم، گفت: ایرانی‌ها از قدیم راز دار هستند، به عقیده من این فرهنگ باید اصلاح شود و در حوزه حکمرانی باید فرهنگ رازداری تغییر کند و این اقدام باید از شوراها آغاز شود.

لینک خبر:
https://bit.ly/2klc6rV

2 پسندیده

رئیس قوه‌قضاییه گفت: شفافیت، سلامت اداری را افزایش می‌دهد.

گفتگوی زنده‌ی تلویزیونی حجت‌الاسلام رئیسی، 990402

  • وی درباره حساب‌های قوه قضائیه گفت: حساب‌هاب قوه دغدغه شده بود و عده ای دستاویز کرده بودند و عده‌ای می‌خواستن بدانند که واقعا چیست. ما گزارش دادیم که خوب هم شد که حساب چه بود و اموالش کجا هزینه شد. در قوانین ما آمده و قانون باید اجرا شود. چه اشکالی دارد قراردادها را همه بدانند. تسهیلات بانکی را همه بدانند چه کسی چقدر گرفته است. به جز مواردی که محرمانگی دارد. این بازدارندگی دارد. شفافیت هر چه بیشتر باشد، سلامت اداری را بیشتر می کند.
  • در آداب القضا هم داریم که قاضی در جلسه رسیدگی افراد مطلع نسبت به قوانین و فقه حضورشان در دادگاه توصیه شده تا رأی قاضی در منظر افراد نخبه و خبره و اهل فن باشد تا رأی او کمتر دچار آسیب باشد. قانون اساسی دادگاه را علنی پیش بینی کرده به جز موارد خاص اخلاقی و امنیتی.
  • رئیس گفت: این اصل قانون اساسی هر چه بیشتر اجرایی باشد به جز مواردی که قانون پیش بینی کرده و تشخیص آن با قاضی است. آنچه ما در برنامه داریم، نشر آرای قاضی است. این تعبیر را دارم که قاضی مهندس قانون است و با توجه به قوانین رأی صادر می کند که با نگاه های مختلف می بینیم که اجرایی شده بر اساس آموخته هایش و مطالعاتش. آرای قضات گاهی مورد بحث دانشجویان دکتری است. یک قاضی در پرونده اقتصادی 500 صفحه رأی صادر کرده است که می تواند منتشر شود. انتشار آرا را دوستان قضایی استقبال کرده‌اند و در سامانه‌ای هم شروع به کار کرده، باب شود.
  • رئیس قوه قضائیه درباره علنی بودن جلسات دیوان عالی هم اظهار کرد: من درخواست کردم که جلسات وحدت رویه از تلویزیون پخش شود. جلسات دیوان عدالت اداری هیأت عمومی دارند و گاهی چند جلسه در هفته برگزار می‌شود و می‌شود این جلسات علنی باشد. این نکته مهمی است که باید توجه شود و جزو سیاست‌های ماست.
  • رییسی درباره موضوع سوت‌زنی در مبارزه با فساد و مشکلاتی که بعضا برای سوت‌زن‌ها، خبرنگاران و رسانه‌ها در این زمینه ایجاد شده است گفت: ما در قانون اساسی داریم که مبتنی بر فقه ماست. اگر کسی منکری را ببیند و نسبت به آن حساس نباشد، باید در ایمان او تردید کرد. جامعه‌ای که حساسیت به منکر ندارد، جامعه مرده است. یکی از بایدهای مهم اجرای عدالت، یکی از بایدهای مهم روند صحیح روند امور برای مردم و یکی از منکرها کلاهبرداری و تقلب‌ها و دغل‌بازی است. کسی مطلع شد باید به آن توجه نشان دهد و به مسئولان اعلام کند. گزارش هایی که از سیما پخش می‌شود را بعضا روز بعد دنبال می کنم و در دستگاه ‌های دیگر هم همینطور است. اگر کسی این گزارش ها را داد باید حمایت شود.
  • رییسی در پاسخ به این سوال که شما درباره حمایت قضایی از خبرنگاران اطمینان می‌دهید؟ گفت: در قوانین برخی کشورها حمایت از مخبرین است. اما در فقه ما و در قانون ما هست که اگر فسادی را اعلام کنند تشویق می شوند. آن دسته از خبرنگاران و هر فرد مسئولی احساس کند یک نارسایی را به فرد مسئولی انتقال داده بداند که مورد حمایت هستند. اما نباید تهمت بزنند و افترا بزنند یا بدون استدلال اعلام کنند.

:white_check_mark::white_check_mark: ‌خودکشی با شفافیت! روزمره‌های مدیریتی ۴

:lower_left_ballpoint_pen: امیر ناظمی

:o: محرمانه‌سازی سیاست خوبی است!
از قراردادهایت که می‌پرسند کافی است بگویی «محرمانه است»؛ همین یک کلمه کافی است تا کسی نه مزاحمت شود و نه در بند پرسش‌‌های عجیب بیافتی!

سازمان‌های دولتی برای همین است که سخت به دنبال مصوبه‌ای هستند تا به آنان اجازه دهد تا قراردادهایشان حکم محرمانه پیدا کند!

برخلاف محرمانه‌سازی اما شفافیت است. شفافیت این روزها کلیدواژه مهمی در سازمان‌ها است؛ نه تنها به دلیل جلوگیری از فسا یا به عنوان ابزار ضروری برای جلب مشارکت؛ بلکه برای آن‌که تبدیل به یکی از ارزش‌های اخلاقی شده است!

شفافیت هم مثل تمامی ارزش‌های اخلاقی دست و پای آدمی را می‌بندد؛ به همان اندازه سخت است و پیامدهای سفت و سخت خود را هم دارد.

محرمانه‌سازی از تقابل‌های بین‌المللی از امنیتی‌شدن شرایط تغذیه می‌شود؛ و شفافیت از وارون آن؛ از دموکراسی، مشارکت و پاسخ‌گویی.

به این ترتیب نظام اداری در میانه دوگانه شفافیت و محرمانه‌سازی است. با هر رویدادی یکی بر دیگری غلبه می‌کند؛ هرچند در بلندمدت روند به سمت شفافیت جاری است.

:o: معمای زندانی
فرض کنید یک گروه از بچه‌های دبیرستانی تصمیم می‌گیرند تا فردا صبح همگی سرهایشان را از ته بزنند و به مدرسه بروند. حالا چند حالت زیر را تصور کنید:

:one: ریشخند وفادار: فردا صبح تنها یکی از اعضا گروه سر را از ته زده و مابقی همگی با ظاهر هر روزه‌شان به مدرسه آمده‌اند. در این وضعیت آن فرد وفادار به قول دیروز به عنوان فرد ساده‌لوح (بخوانید اسکل‌شده) تلقی می‌شود. تمامی رفقا دیروز نخستین کسانی هستند که او را به تمسخر می‌گیرند.

:two: تقبیح خیانت‌کار: فرض دیگر آن است که فردا تمامی اعضا گروه به جز یک نفر با سرهای تراشیده وارد مدرسه می‌شوند. آن یک‌نفر که خیانت به وعده دیروز کرده است؛ مورد تقبیح تمامی اعضا گروه و حتی بیرون از گروه نیز قرار می‌گیرد.

در دو حالت بالا فردی که سرش را تراشیده دو سرنوشت مختلف پیدا می‌کند؛ دو سرنوشتی که ارتباطی با تصمیم او و رفتار او ندارد. برچسب ساده‌لوح یا خیانت‌کار وابسته به رفتار سایر اعضا گروه است و نه رفتار فرد.

شفافیت نیز سرنوشتی مشابه دارد. اگر تنها یک سازمان دست به شفافیت بزند؛ در حقیقت خود را در معرض قضاوت دیگران قرار داده است. قضاوتی که در نیمی از اوقات بدون درک شرایط زمانی و مکانی (مانند اولویت‌ها، منابع و قوانین) صورت می‌گیرد.

در این وضعیت اگر تعداد زیادی از سازمان‌ها اقدام به شفافیت کرده باشند (حالت ۲)؛ شفاف‌سازها برندگان بازی هستند؛ و محرمانه‌سازها خیانت‌کاران اعتماد عمومی! برعکس اگر تنها چند سازمان انگشت‌شمار شفاف شده باشند و مابقی در پس پرده محرمانه‌سازی‌ها مانده باشند؛ این بار انگشت اتهام‌ها، پرسش‌ها، قضاوت‌های گاه نادرست و آغشته به پوپولیسم، به سوی شفاف‌سازها خواهد بود.

:o: تجربه شفافیت
در سازمان تصمیم به شفافیت گرفته شد. شفافیت فرآیندی است بسیار سخت‌تر و پیچیده‌تر از آن‌چه تصور می‌شود. به عنوان یک مثال ساده حریم خصوصی در ایران تعریف نشده است. مثلا آیا کدملی یا نام همسر یا حتی حقوق دریافتی حریم خصوصی است یا نه؟

به این ترتیب شفافیت در خصوص انتشار یک حکم کارگزینی آغشته می‌شود به این سوال!

شفافیت در اصل هیچ منفعت کوتاه‌مدتی برای هیچ سازمانی ندارد. مدیران آن سازمان با پذیرش شفافیت حتی ممکن است عملکرد و کارکرد خود را با دست‌اندازهای بدی روبه‌رو کنند؛ دست‌اندازهایی که همان چابکی اندک دولت را نیز می‌کاهد.

شفافیت تنها دربردارنده منافع ملی (در برابر سازمانی) و بلندمدت (در برابر کوتاه‌مدت) است؛ منافعی که در یک کلام بر خلاف مدیران ارشد دولتی در عمر کوتاه مدیریتی آن‌ها است.

تمایل به محرمانه‌سازی برخلاف تمامی شعارها دارای عقلانیت کوتاه‌مدت است و تنها پای‌بندی به اصول توسعه است که شاید مدیران یک سازمان را به سمت شفافیت سوق می‌دهد.

حاصل این پشت پا زدن به عقلانیت کوتاه‌مدت شده است این سامانه تا شاید یکی از سدشکنان این محرمانه‌سازی باشیم؛ امید که باشیم:
درگاه شفافیت سازمان فناوری اطلاعات ایران

به‌اشتراک بگذارید تا آفریده شود
@ShareNovate

2 پسندیده