شفافیت پژوهش ها و پروژه ها یکی از مباحث بسیار مهم در حوزه حکمرانی علم است که دچار آفات بسیار زیادی از جمله صوری کاری، رانت بازی، عدم کاربست واقعی و… می باشد. شفافیت می تواند اولین گام فرایند اصلاح این حوزه باشد.
در این موضوع مصادیق داخلی و خارجی این بحث جمع آوری می شود.
انتشار عمومی پژوهش‌های شهرداری تهران@baharvin
bit.ly/33GbfUo
امروز، ۲۶ مردادماه، طی مراسمی که با حضور اعضای شورای اسلامی شهر تهران برگزار شد، از دسترسی عمومی به پژوهش‌های انجام‌شده در شهرداری تهران روی وبسایت شفاف (bit.ly/2P04t8y) رونمایی شد.
با تلاش‌های همکارانم در شورای شهر و شهرداری تهران، از این پس، گزارش کامل کلیه پژوهش‌های انجام‌شده در شهرداری تهران در حوزه‌های مختلف اعم از اجتماعی-فرهنگی، حمل‌ونقل و ترافیک، معماری و شهرسازی و نیز پیوست‌های مطالعاتی پروژه‌های عمرانی انجام‌شده در شهر روی وبسایت شفاف در دسترس عموم قرار می‌گیرد.
در ارائه‌ای که در پنل تخصصی این مراسم داشتم، درباره اهمیت و کارکردهای انتشار عمومی پژوهشها صحبت کردم:
انتشار عمومی و سیستماتیک پژوهش‌های انجام‌شده در نهادهای عمومی و سازمان‌های دولتی، نه فقط با فراهم کردن جریان آزاد نقد و ارزیابی، در میان‌مدت به ارتقای کیفیت این پژوهشها می‌انجامد، بلکه از تکرار پژوهش‌های مشابه در واحدهای مختلف سازمانی نیز می‌کاهد.
انتشار عمومی پژوهشها همچنین با فراهم کردن دسترسی متخصصان آکادمیک به پژوهش‌هایی که با داده‌های درون‌سازمانی انجام شده‌اند، پتانسیل مشارکت این متخصصان در ارائه پیشنهادهای موثر سیاست‌گذارانه و معطوف به اصلاح فرآیندها را افزایش می‌دهد. به عبارتی، انتشار عمومی پژوهشها موجب کاهش شکاف نهاد دانشگاه و نهاد سیاست‌گذار می‌شود.
همچنین به منظور افزایش انباشت دانش در پایگاه‌های داده‌ای با هدف پرهیز از انجام پژوهش‌های تکراری و نیز جلوگیری از رخداد تقلب‌های علمی، ضروری است سامانههای ثبت پژوهشها در شهرداری به دیگر سامانههای ثبت و آرشیو پژوهشها در کشور مانند «ایرانداک» به صورت سیستمی متصل شود.
@baharvin
@baharvin
هشتادودومین جلسه کمیته شفافیت و شهر هوشمند، شنبه ۹۸/۶/۲۳ به ریاست بهاره آروین و با حضور محمدحسین بوچانی، رئیس مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، محمد فرجود، مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران و سیروس علیدوستی، رئیس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) در محل مرکز مطالعات برگزار خواهد شد و در این جلسه راهبردهای یکپارچگی و انسجام‌بخشی به فرایند انجام پژوهشها در شهرداری تهران بررسی خواهد شد.
انتشار عمومی پژوهش‌های شهرداری تهران، اواخر مردادماه سال جاری محقق شد ( اینجا را نگاه کنید) و از این زمان، دسترسی عمومی به گزارش کامل پژوهش‌های انجام‌گرفته در شهرداری تهران از سال ۸۹ به بعد روی وبسایت شفاف فراهم شده است.
هدف از انتشار عمومی پژوهش‌های شهرداری تهران آن بوده است که فراهم شدن جریان آزاد نقد و ارزیابی پژوهشها، موجب ارتقای کیفیت آنان شود و پتانسیل مشارکت متخصصان آکادمیک در ارائه پیشنهادهای سیاست‌گذارانه نیز با فراهم شدن دسترسی ایشان به پژوهش‌هایی که با داده‌های درون‌سازمانی انجام شده‌اند، فعال شود.
در ادامه اقدامات انجام‌گرفته در خصوص شفافیت‌بخشی و فراهم کردن دسترسی عمومی به پژوهش‌های شهرداری تهران، در جلسه شنبه ۹۸/۶/۲۳، راهبردهای یکپارچگی و انسجام‌بخشی به فرایند انجام پژوهشها در شهرداری تهران مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
در این رابطه، امضای تفاهم‌نامه بین مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران با ایرانداک از مهم‌ترین موضوعاتی است که به منظور ثبت پژوهش‌های انجام‌شده در شهرداری تهران در ایرانداک و با هدف جلوگیری از انجام پژوهش‌های تکراری به آن پرداخته خواهد شد.
همچنین موارد زیر نیز مورد پیگیری قرار خواهند گرفت:
اتصال سامانه پژوهشیار به سامانههای ثبت عملکرد مالی در شهرداری تهران موضوع دیگری است که به منظور جامعیت‌بخشی به اطلاعات منتشرشده از پژوهشها روی وبسایت شفاف به آن پرداخته خواهد شد.
در حال حاضر، سامانه پژوهشیار، سامانه فراگیر مورد استفاده در شهرداری تهران برای طی کردن گردش کار و ثبت گزارش پژوهشها است و اطلاعات منتشرشده از پژوهش‌های شهرداری تهران روی وبسایت شفاف، از این سامانه فراخوانی می‌شود.
برقراری اتصال بین سامانه پژوهشیار با سامانههای ثبت عملکرد مالی موجب می‌شود تا طی شدن گردش کار مالی قراردادهای پژوهشها و انجام هر گونه پرداخت مالی در این رابطه، متوقف به ثبت اطلاعات پژوهشها در سامانه پژوهشیار باشد و بدین ترتیب، الزامی سیستمی برای آنکه واحدهای زیرمجموعه شهرداری تهران اطلاعات پژوهش‌های خود را در سامانه پژوهشیار ثبت کنند، به وجود آید.
در بخش دیگری از جلسه شنبه ۹۸/۶/۲۳، گزارش مرکز مطالعات از اقدامات انجام‌شده توسط این مرکز در خصوص برگزاری همایش «دستاوردهای مدیریت شهری در تحقق شفافیت» دریافت خواهد شد.
برگزاری این همایش به پیشنهاد کمیته شفافیت و شهر هوشمند و با هدف معرفی بیشتر اقدامات شفافیت‌بخش دوره جدید مدیریت شهری به شهروندان و همتایان در سراسر کشور و نیز جلب توجه و مشارکت دانشگاهیان و سازمان‌های مردم‌نهاد برای ارتقای شفافیت، در دستور کار شهرداری تهران قرار گرفته است.
@baharvin
معرفی سامانه اجرایی بند ط تبصره ۹ (ساتع)
پیرو ابلاغ آیین نامه اجرایی بند ط تبصره ۹ قانون بودجه سال ۱۳۹۸، با تلاش‌های معاونت پژوهش و فناوری وزارت عتف و دبیرخانه شواری عالی علوم، تحقیقات و فناوری، سامانه اجرایی بند ح تبصره ۹ تحت عنوان “ساتع” (سامانه اجرایی تقاضا و عرضه پژوهش و فناوری)، به آدرس http://sate.atf.gov.ir در پایگاه سامانه مدیریت پژوهش و فناوری ایران (مپفا) در دسترس دانشگاهیان، پژوهشگران و فناوران قرارگرفته است.
در همین راستا و به منظور اجرای آیین‌نامه فوق، خزانه‌داری کل کشور حساب خاصی را برای واریز منابع موضوع آیین‌نامه تعیین و به شرکت‌ها، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت اعلام نموده است.
شرکت‌ها و موسسات فوق نیز ضمن واریز مبلغ مذکور در مقاطع سه ماهه، اولویت‌های پژوهشی خود را در سامانه ساتع به آدرس اینترنتی فوق‌الاشاره به اشتراک گذاشته‌اند و در جهت حل مسائل و مشکلات پژوهشی خود آماده عقد قرارداد با دانشگاه‌ها و مراکز پژوهش و فناوری می‌باشند.
به منظور استفاده از فرصتی که قانون بودجه سال ۹۸ تا پایان سال جاری در اختیار دانشگاه‌ها و مراکز پژوهش و فناوری قرار داده است، خواهشمند است تمامی اعضای محترم هیات علمی، با مراجعه به سامانه و انتخاب اولویت مورد نظر خود از بین اولویت‌های شرکت‌ها، بانک‌ها و موسسه‌های انتفاعی وابسته به دولت، پیشنهاده خود را در سامانه ثبت نمایند تا پس از بررسی‌های لازم اقدامات لازم به منظور عقد قرارداد صورت پذیرد.
این خبر هم در این رابطه جالب توجه است: https://www.msrt.ir/fa/news/43113/
نکته این است که [حسب اطلاع بیرونی و نه بررسی شخصی] این سامانه تا همین چندی پیش از شفافیت بالایی برخوردار بوده (مثلا مشخص بوده چه سازمانی چه پروژه‌هایی رو به چه افرادی داده است) ولی چند ماهی است بسیاری از قابلیت‌های شفافیتی آن از سامانه حذف شده و یک قدم به عقب برداشته‌ایم.
نمونه شاخص‌های پیشنهادی برای سنجش شفافیت پژوهشها (این فهرست را میتوان سطح بندی کرد، شبیه به استاندارد ۵ ستاره داده باز):
Key terms:
Open research
Open research data
Open knowledge
Open access
Open peer review
Open science
Open resource
برای دیدن:
دقت شود که محتوای متنوعی ذیل بخش «تحقیقات و انتشارات» منتشر می‌شود.
دسترسی به سایت
وبسایت openpaymentsdata.cms.gov که معلق به دولت فدرال آمریکاست، مبتنی بر قانونی تشکیل شده است که الزام به شفافیت روابط مالی میان پزشکان و پژوهشگران و شرکت‌های دارو و تجهیزات پزشکی می‌کند.
شما در این سایت می‌توانید موارد زیر را مشاهده کنید:
هرکدام از این داده‌ها به صورت خام، قابلیت دانلود عمومی دارند.
منبع: کانال تلگرامی https://t.me/bandegram
