معیارهای اندازه‌گیری شفافیت

پرسشنامه‌ای برای اندازه‌گیری شفافیت در مقاله …Transparency and Public Value استفاده شده است که حاوی نکات قابل توجهی است. برخی ار این نکات که توسط آقای ماجد بهامین استخراج و ترجمه شده است در ادامه آمده است…

منبع: کانال شفافیت دولتی
government_transparency@

1 پسندیده

از موضوعات ارزشمند و ثابت شده در جهت #شفاف‌سازی آن است که کیفیت پاسخ‌ها و مدت زمانی که برای ارائه پاسخ طول کشیده است هم منتشر گردد.
به طور کلی و بر اساس مقالات حوزه #شفافیت آنچه میزان اطلاعات منتشر شده واقعی را منعکس می‌کند ۳ معیار دارد:
۱) کامل بودن اطلاعات: هم از نظر کمی و هم کیفی؛ از جمله اینکه اگر نتایج محاسبات منتشر می‌شود، باید اطلاعات خام نیز منتشر شوند.
۲) خنثی بودن اطلاعات: بدون رنگ و بوی سیاسی بودن و اصطلاحا واقعی بودن اطلاعات. اگر اطلاعات به گونه ای باشد که بخواهد فقط موفقیت‌ها را گفته و نکات دیگر را پنهان نمایند و بالعکس، در اصل به آن رنگ و بوی فریب داده اند.
۳) قابل استفاده بودن اطلاعات: یعنی باید اطلاعات در فرمت های قابل دسترس و مناسبی همچون اکسل منتشر شده و قابل فهم، باز استفاده و بازنشر برای شهروندان باشد.
سه معیار فوق متر خوبی را در جهت رسیدن به #شفافیت_واقعی در اختیار سازمان‌های مشتاق به این حوزه قرار می‌دهد.

نکته:
با توجه به معیارهای توضیح داده شده باید عنوان نمود که انتشار تعداد درخواست و تعداد پاسخ به این درخواست ها به معنی شفاف بودن نیست.
بنابراین شفافیت بدون در نظر گرفتن
۱) کامل بودن، ۲)خنثی بودن، و ۳)کیفیت (قابل استفاده بودن) اطلاعات، واقعی نخواهد شد.

1 پسندیده

معیار سوم مربوط به #شفافیت_واقعی، یعنی #قابل_استفاده_بودن_اطلاعات یا به عبارتی دیگر #کیفیت_اطلاعات چیست؟
بر اساس مقالات حوزه #شفافیت زمانی اطلاعات قابل استفاده است و اصطلاحا با کیفیت است که:
۱) در زمان مناسب و به موقع اطلاعات به دست ذینفعان برسد. نباید ارائه اطلاعات بیات را جزء شفافیت دانست.
۲) به صورت بر خط (آنلاین) بوده تا تمام ذینفعان در #هر_مکانی بتوانند به اطلاعات دست یابند.
۳) اطلاعات در فرمت های مناسب و در دسترس عموم جهت باز استفاده و بازنشر ارائه شوند؛ فرمتی همچون اکسل.
۴) اطلاعات از نظر ذینفعان ساده و قابل فهم باشند.
۵) اطلاعات مورد نیاز و مورد تمایل ذینفعان باشند نه اطلاعاتی که صرفا قانون انتشار آنها را مجاز دانسته یا اطلاعاتی که تنها سازمان ترجیح می دهد آن ها را منتشر نماید.
البته عناوین برشمرده قابل گسترش می باشد.

1 پسندیده

همان طور که پرسشنامه شفافیت نشان می دهد، #شفافیت_اطلاعات در ۳ حوزه بر روی #عملکرد و #خلق_ارزش_عمومی مهم و موثر است:
۱) شفافیت #ظرفیت_عملیاتی؛ در این قسمت به شفافیت اطلاعات عملکرد پرداخته می شود.
۲) شفافیت حوزه #اختیارات_و_مسئولیت‌ها: در این قسمت به شفافیت رویه ها و اختیارات دستگاه ها و عوامل درگیر در هر پروژه و موضوع پرداخته و روابط آنها با سایر دستگاه ها و مسئولین برای خدمت رسانی به شهروندان مشخص می‌شود. همچنین از ذینفعان و شهروندان به عنوانی بازیگر اصلی در خدمت رسانی بهتر به آنها بهره برده می شود.
۳) شفافیت #ارزش‌های مورد توجه مجموعه دولتی: در این بخش اهداف و ارزش های بلند مدت سازمان برای مردم مشخص می گردد.
بر اساس نتایج تحقیقات، شفافیت در حوزه دوم از همه مهمتر بوده و اگر با فقدان آن رو به رو شدیم، شکست مجموعه حتمی خواهد شد.

1 پسندیده

راستش مورد سوم رو نمیفهمم.
اینکه خیلی بدیهیه. راستش ما وقتی حرف از شفافیت میزنیم ذهنمون به سمت مواردی که مجموعه‌های حاکمیتی در مقابل انتشارشون مقاومت میکنن.
اما این مورد سوم ی همچین خاصیتی نداره. ی جوری انگار پایین آوردن سطح مطالبات یا درخواست بیهوده است.

سلام.
این شاخص هایی که گفتید همه ش کیفیه
بخصوص در نظام ما که واژه ها مفاهیم شون عوض میشه

مثلا مسئولی همین الان میتونه ادعا کنه هر سه شاخص فوق رو فراهم کرده
من در حوزه آب، داده هایی رو از سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات درخواست دادم ، بعد از حدود دو ماه یک فایل اکسل برای من ارسال شده با 5 عدد!!!
چیزی که خودم از توی تقویم سال هم میتونستم استخراج کنم

ولی مسئول مخاطب من ادعا می کنه این داده ها کامله، خنثی است و برای همه هم قابل استفاده است

با سلام و احترام؛
ایراد مربوط به شاخص نیست. مکانیزم مشکل دارد.
البته من سامانه رو ندیدم اما ممکن است مثلا تضاد منافع رعایت نشده باشد. بنابراین اگر شما از یک فرد خطاکار درخواست اطلاعات کنید، قطعا به شما اطلاعات کامل، دقیق، و خنثی نخواهد داد.
به همین دلیل در این مثال دو اصل کامل بودن و خنثی بودن در آن مشکوک است.
به همین دلیل گفته می‌شود نظارت نقش اساسی و وافری بر شفافیت دارد و باید مکانیزم نظارت به شیوه ای اصلاح گردد که به سه شاخص فوق دست یابیم.
مثلا باید اطلاعات از ناظر آنها درخواست شود و با اطلاعات چند نهاد یا سازمان مرتبط مقایسه شود.

1 پسندیده