منظور از شفافيت نظام رسانه‌ای آن است كه مردم بدانند چه كسانی برای آنها (از طریق رسانه‌ها) سخن
میگویند؟ منابع مالی هر رسانه از كجا تأمين میشود؟ هر رسانه‌ای چه ميزان مخاطب دارد؟ شفافيت نظام رسانه‌ای یکی از عوامل مهم در سلامت رسانه‌ها و آلوده نشدن آنها به فساد است؛ درستی و راستی اطلاعات و اخبار رسانه‌ها را تضمين میكند؛ به اعمال حق انتخاب مخاطبان و سایر استفاده‌كنندگان از رسانه‌ها كمک میكند؛ استقلال و وابستگی رسانه‌ها را آشکار میكند؛ از شکل‌گيری انحصار رسانه‌ای و از ميان رفتن تنوع مطالب و محتوا پيشگيری میكند. بر همين اساس، در كشورهای توسعه یافته، قوانين و مقررات خاصی برای تأمين شفافيت رسانه‌ای وجود دارد. در برخی كشورها نيز نهادهای مقررات‌گذار حرفهای نظير نهادهای كنترل انحصار و تنظيم رقابت، شوراهای مطبوعات یا كميسيون رسانه‌ها یا آمبودزمان‌های رسانه‌ای به شفافيت رسانه‌ها كمک كرده‌اند.
نبود شفافيت رسانه‌ای منجر به ایجاد وضعيت زیگ زاگ در نظام رسانه‌ای میشود. یعنی روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها در ظاهر، مستقل و حرفهای جلوه داده می‌شوند در حالی‌که در واقع و باطن امر، تابع نظر حکومت یا سایر بازیگران پنهان هستند. امری كه در بسياری از كشورهای در حال توسعه مشاهده میشود.
با توجه به مقدمه مذكور، مهمترین عناصر شفافيت نظام رسانه‌ای به اختصار توضيح داده میشود.
منبع:گزارش توجیهی پیش نویس لایحه شفافیت (ص 82و 81)
مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری