شفافیت و مفاهیم مرتبط، در کلام کارشناسان

تلاشی برای گردآوری سخنان کارشناسان پیرامون شفافیت و مفاهیم مرتبط

لطفا مطالب استخراج شده، حتما با ذکر تاریخ و منبع باشد که برای همگان به خوبی قابل استناد و استفاده باشد …

1 پسندیده

سه شاخص شفافیت، رقابت و نفی انحصار برای بهبود فضای کسب و کار در در راستای اقتصاد مقاومتی

آقای پازوکی کارشناس مسایل اقتصادی، یکی از مشکلات اقتصاد ایران از گذشته تاکنون را فضای نامناسب کسب و کار اقتصادی دانسته و می گوید: دولت برای رسیدن به یک اقتصاد پویا و جامه عمل پوشاندن به سیاست های اقتصاد مقاومتی باید زمینه ایجاد فضایی مناسب را برای فعالان اقتصادی به ویژه سرمایه گذاران داخلی و خارجی فراهم کند. البته دستیابی به این هدف نیازمند سه شاخص شفافیت، رقابت و نفی انحصار است.
وی اظهار می دارد: با توجه به این امر نخستین ویژگی فضای کسب و کار مناسب، ایجاد شفافیت اقتصادی است. از این رو دولت جز در دو زمینه مسایل محرمانه و شخصی افراد و همچنین مسایل مربوط به امنیت ملی باید در جامعه دست به شفاف سازی بزند. بنابراین یکی از وظیفه‌های اصلی دولت شفاف سازی در زمینه مسایل اقتصادی جامعه است؛ چرا که اگر در جامعه شفافیت وجود داشته باشد، زمینه برای فعالیت بخش خصوصی فراهم می شود. وی اضافه می کند:بنابراین شفافیت کمک می کند تا اقتصاد جامعه به سمت شکوفایی و سرمایه‌گذاری و در نتیجه تحقق هدف های اقتصاد مقاومتی پیش برود.
وی یادآور می شود: شفافیت یعنی اینکه بانک مرکزی و نهادهای دیگر اقتصادی باید اطلاعات اقتصادی را برای فعالان بخش خصوصی شفاف کنند که این امر زمینه لازم را برای سرمایه گذاران فراهم می سازد تا آنها به این اطمینان برسند که هیچ فردی نمی تواند به صورت شخصی و با ایجاد ارتباط های فراقانونی در منابع مالی و بانکی کشور دخالت کند و این که در اطلاعات اقتصادی کشور شفافیت وجود دارد. با تغییر و توسعه ابزارهای تکنولوژی اطلاعات در دنیای جدید، شفافیت نقش مهمی در ایجاد فضای مناسب و فعالیت‌های اقتصادی از جمله سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی خواهد داشت که این امر موفقیت در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را به دنبال می آورد. زیرا اگر شفافیت پایین باشد، سرمایه گذار خارجی هم تمایلی به حضور در کشور پیدا نمی کند؛ از این رو می‌توان گفت که به هر نسبت که سیستم بانکی جامعه شفاف باشد، این امر به سود جامعه و جهان خواهد بود.

تاریخ: 1395/07/06
منبع: روزنامه اطلاعات
http://www.ettelaat.com/mobile/?p=2711&device=phone

1 پسندیده

لزوم شفافیت صادرات و واردات در راستای رفع موانع تولید و مقاوم‌سازی اقتصاد

غزیان استاد اقتصاد دانشگاه تهران اقتصاد مقاومتی را یکی از اصول برقراری رقابت برای بازارها دانسته و می گوید: با توجه به این امر برای اینکه تولید در داخل انجام شده و صادرات افزایش پیدا کند باید موانع داخلی در زمینه تولید را از میان برداشت تا واردکننده ها به عنوان انحصار نتوانند مانعی در راه تولید داخلی ایجاد کنند؛ از این رو می توان گفت که کاهش انحصار و توسعه رقابت می تواند باعث افزایش تولید داخلی شود و برای موفقیت در این زمینه باید انحصار طلبی ها شناسایی و شفاف شوند؛ همچنین در زمینه صادرات و واردات هم باید شفاف سازی صورت بگیرد که چه کالاهایی وارد شده و چه کالاهایی به خارج صادر می شود.
در نتیجه باید گفت که همین آشکار بودن و پنهان نبودن اطلاعات اقتصادی را شفاف‌سازی می‌گویند و این شفافیت سرمایه گذار، مصرف‌کننده، تولید کننده و سیاست گزار را با یک حقیقت اقتصادی روبرو می کند و این امر تصمیم گیری در زمینه مسایل اقتصادی را بهتر خواهد کرد. با شفاف و سالم سازی در زمینه های انحصار طلبی و جلوگیری از آن می توان اقتصاد را به سمت مقاوم سازی پیش برد. شفاف‌سازی در اقتصاد باعث سود و منفعت برای عامه مردم می شود چرا که این شفاف‌سازی رانت‌ها را از میان برداشته، فساد اقتصادی را کم کرده و ساخت داخل را افزایش می دهد. در نتیجه مردم به عنوان مصرف کننده داخلی از این امر نفع اقتصادی می برند.

تاریخ: 1395/07/06
منبع: روزنامه اطلاعات
http://www.ettelaat.com/mobile/?p=2711&device=phone

1 پسندیده

عدم شفافیت منجر به فساد و عدم امکان برنامه‌ریزی صحیح می شود.

محمد دهقان منشادی معتقد است: عدم شفافیت در اقتصاد موجب می شود تا از طرفی به دلیل نبود نظارت اطلاعاتی کافی، فساد اداری اقتصادی و مالی هزینه های سنگینی را بر اقتصاد تحمیل نماید از طرفی دیگر به دلیل فقدان اطلاعات و شفافیت در اقتصاد شاهد امکان ناپذیری برنامه ریزی صحیح و جامع اقتصادی و متناوب بودن سیاست ها در اقتصاد باشیم. وی افزود: نبود، کمبود و یا عدم شفاف بودن اطلاعات در اقتصاد ایران همواره توسط کارشناسان به عنوان عاملی در جهت فرار از نظارت بر عملکرد بخش های فعال در اقتصاد و در نتیجه افزایش فساد اداری عنوان شده است.

تاریخ: 1395/04/09
منبع: یزد فردا
لینک: شفاف سازی جریان اطلاعات اقتصادی راهی به سوی تحقق اقتصاد مقاومتی - سایت خبری یزدفردا

حساب‌پس‌دهی و اعتماد عمومي

تفاوت مهمی میان حکومت و حکمرانی وجود دارد. حکومت خود یک نهاد است، در حالیکه حکمرانی مفهوم وسیع‌تری را در بر دارد و شکلهای متفاوت حكومت کردن را به اذهان متبادر می‌سازد؛ شکلهایی که الزاما مرتبط با فعالیت حکومت رسمی و در اختیار آن نیستند؛ برای مثال “حكمرانی شرکتی” اشاره به این دارد که چطور بخش خصوصی، سازوکارهای داخلی خود را برای حساب‌پس‌دهی به سهامدارانش ساختاردهی می‌کند.
حکمرانی خوب چیزی بیش از صرفا مدیریت کارآمد منابع مالی و اقتصادی یا ارائه خدمات عمومی ویژه است؛ حکمرانی خوب مشتمل بر یک استراتژی اصلاحی وسیع برای تقویت نهادهای جامعه مدنی است و حکومت را بازتر، پاسخگوتر، حساب‌پس‌ده‌تر و دموکراتیک‌تر می‌سازد.
در حکمرانی خوب تاکید بر آن است که هرگونه اعمال قدرت اقتصادی و سیاسی و اداری، باید مبتنی بر قانون‌گرایی، حساب‌پس‌دهی، و اثربخشی باشد.
بانک جهانی حکومت خوب را با توجه به شش ویژگی تعریف می‌کند که یکی از آنها تاکید بر پاسخگویی و حساب‌پس‌دهی است.
هرچه پاسخگویی، حساب‌پس‌دهی، شفافیت و ثبات سیاسی افزایش یابد و حکومت اثربخش‌تر و کارآمدتر باشد، حکمرانی خوب بهتر تحقق یافته است که این امر در گرو شفافیت مالی و توزيع عادلانه اطلاعات است. در واقع دو سازوکار اصلی مورد تاکید بانک جهانی عبارتند از: “توسعه رقابت” و افزایش “حساب‌پس‌دهی”.
جلب مشارکت عامه، مستلزم طراحی و تعبیه خرده‌سیستم حساب‌پس‌دهی و پاسخگویی در بدنه سیستم خط‌مشی‌گذاری عمومی است؛ به طوری که اعتماد و اطمینان عامه را نسبت به صلاحیت و کارآمدی خود جلب نماید.

:green_book: پورعزت، علی‌اصغر. (1387). مبانی دانش اداره دولت و حکومت. صص 280_285 و464. تهران: سمت.


منبع: Telegram: Contact @PourezzatIR گزیده #کتاب ۹

حساب پس دهی اثربخش در برابر فساد عرفي شده

چند سال پیش بود که در تبلیغ یکی از بانک ها تاکید و تکرار می شد که بانک فلان، بانک پاسخگوست!
احتمالا منظور این بود که تلفنی وجود دارد که در برخی از اوقات شبانه روز به مردم پاسخ می دهد!
ظاهرا عیبی نداشت، دروغ هم نبود، ولی این رویه، استحاله معنی و فساد واژگان را در پی داشت.
پاسخگویی به معنی جبران خسارت های ناشی از عملکرد نادرست، بسیار به مفهوم حساب پس دهی نزدیک است؛ پس اگر این اصطلاح را براي انتقال معنايي دال بر “پاسخ گفتن به مشتری” خرج کنیم، در حق شعور عامه جفا کرده ایم.
پاسخگویی و حساب پس دهی، مکمل شفافیت و علاج درد فساد است. می گویند آنگاه که جرم رایج گردد، فساد شکل می گیرد. نمی دانم آنگاه که فساد همه گیر و عرفی شود، چه واژه ای باید ساخت تا عمق فاجعه را حكايت كند.
در چنین حال و هوایی چگونه می توان به حساب پس دهی اثربخش اندیشید؟

فساد عرفی شده خطرناک تر از فساد صرف و جرم معمول است؛ زیرا هنگام بروز جرم يا بزه یا فساد، مرتکب امر خطا، وجدانی ناراحت دارد؛ ولی با همه گیر شدن و عرفی شدن فساد، ديگر وجدانی به درد نمی آید و احساسی از پشیمانی بارز نمی گردد.

آگاه باشيد كه «فساد عرفی شده» عارضه مسری عصر و نسل ماست؛ همچون نوعي بیماری واگیر و همه گیر.

در قدیم مناطق مشکوک به وبا را می سوزاندند، امروز بايد ديد كه تدبير پزشكان متخصص چگونه است.
در هر حال، می توان تصور کرد که اگر چندسال دیگر این وضع ادامه یابد، فساد عرفی شده حالت طبیعی جامعه تلقی گردد و اقشار خو کرده به فساد با دیدن یک فرد سالم و پرهیزکار، متحیر شوند و او را غیرعادی بنامند یا درصدد علاج و درمان او برآیند! با این ادعا كه یک چنین جوان سالمی، چگونه می خواهد در جامعه ای چنین فاسد زندگی کند؟

سیاه نمایی نکنید، این فقط یک سناریوی ممکن درباره “آینده ویرانشهری” است. شما به سناریوی خوش بینانه در “آينده آرمانشهری” بیاندیشید. ولی لطفا لوازم خوش بینی خود را از قبل مهیا نمایید!

از قديم گفته اند حق گرفتني است؛ پس ملتي كه حيات پاكيزه مي خواهد بايد هوشيارانه بر رفتار كارگزاران بخش عمومي نظارت كند و آنان را وادار به حساب پس دهي دقيق نمايد؛ با توسعه سامانه پاسخ طلبي و عملكرد سنج، سامانه جامع بازخور حرفه اي شكل مي گيرد؛ سامانه اي كه بتواند در هر لحظه هشدار دهد، سازمان دولتي ما در چه حالي است و تا چه حد در عمل موفق است!

۲۵ شهريور ١٣٩٦
علی اصغر پورعزت

منبع: Telegram: Contact @PourezzatIR #يادداشت ۹

شفافيت و ارزشهاي عمومي

داگلاس اسکات و آلبرت میجر(2017) برآنند که هرچه بر شفافیت افزوده مي شود، شرایط برای آفرینش ارزش های عمومی بهبود می یابد.
شفافیت را می توان به مثابه ابزاری برای نظارت افراد ذی نفع خارجی بر عملکرد سیستم تعریف کرد؛ ولی مدیریت اين ارزشها، شفافیت را به مثابه یک رويه موثر برای درگیر ساختن و افزایش مشارکت فعال ذی نفعان مدنظر قرار می دهد.

در پژوهش آنان این سوال مدنظر قرار گرفت:
« آیا شفافیت برای آفریش ارزشهای عمومی ضرورت دارد؟

آنها دریافتند که شفافیت بیشتر سازمان های عمومی، مراتب ارزش عمومی را بالاتر می برد؛ به ویژه آنگاه که اطلاعات درباره طراحی و پویایی های محیط مد نظر، افشا و منتشر شده باشد.

براساس دیدگاه اسکات و میجر، هرچه شفاف تر عمل شود، احتمالا ظرفیت بیشتر و بهتری برای آفرینش ارزشهای مشترک میان آحاد جامعه فراهم می آید.

در امتداد این دیدگاه، می توان تصور کرد که ارزشهایی چون سرمایه اجتماعی، عدالت اجتماعی، امنیت و اعتماد عمومی، در اثر شفافیت بیشتر تقویت می شوند.

منبع:
Douglas, Scott & Albert Meijer. 2016, Transparency and public Value - Analyzing the Transparency practices and value creation of Public Utilities. International Journal of Public administration 2016, Vol 39. No 12. 940-951

Telegram: Contact @PourezzatIR #دیدگاه هاو #رخدادهای مهم ۸

1 پسندیده

رابطه آگاهی شهروندان از حقوق شهروندی با پاسخ گویی و شفافیت در سازمان ها

آگاهي شهروندان، مقدمه اي مفيد براي رسيدن ايشان به حقي است که بر گرده جامعه دارند. مردم علاوه بر حقوق ذاتي که در تحقيقات بسياري به آن ها اشاره شده است، از حقوقي اعتباري نيز برخوردارند كه در اين پژوهش، به برخي از آن ها که با مسووليت ها و ماموريت هاي مديريت شهري مرتبطند، پرداخته شده است.
با عنايت به اين مهم که در مفهوم شهروندي فعال، شهروندان متقاضي مشارکت هدفمندند، چنين ادراک مي شود که براي شهروند بودن در کامل ترين معناي آن، بايد موثر و فعال بود.
اين مقاله به بررسي وضعيت شهروندي فعال در جامعه و رابطه آن با شناخت شهروندان از حقوقشان پرداخته و رابطه شهروندي فعال و پاسخ گويي و شفافيت عملكرد شهرداري را بررسي مي کند.
روش انجام پژوهش پيمايشي بوده، يافته هاي آن حاکي از آنند که افزايش آگاهي مردم، موجب افزايش مشارکت آن ها براي اداي تکاليف در امور شهري و توسعه شهروندي فعال مي شود و توسعه شهروندي مشارکت جو و فعال، موجب افزايش شفافيت و پاسخ گويي در عملکرد شهرداري (يا دست كم شکل گيري چنين ادراکي در شهروندان) مي شود.
نتايج نشان مي دهند که آگاهي از حقوق شهروندي و مراتب شهروندي فعال در ارتباط با حوزه هاي گوناگون عملكرد شهرداري، با يکديگر تفاوت دارند؛ بنابراين توصيه مي شود که شهرداري ها برنامه هاي اصلاحي خود را با رويکردهاي اقتضايي تنظيم نمايند.

منبع: Telegram: Contact @PourezzatIR گزیده #مقاله 8:

:green_book: برای دریافت متن کامل نامه میتوانید با استفاده از لینک زیر نسبت به دانلود آن اقدام فرمایید:

pourezzat.ir/articles/33

1 پسندیده

بازشناسي موانع مشروع و نا مشروع شفافيت عملكرد حكومت

شفافيت عملكرد، از اسرار سلامت سامانه هاي اداري و حكومت هاست.
حكومت شفاف ديرپاتر است و در ميان مردم قابل اعتماد تر.
اينكه چگونه مي توان حكومت و سامانه اداري شفاف داشت، از مقوله هاي بسيار مهم در خور بررسي و پژوهش است.

مساله اين است كه حكومت ها به بهانه هاي متعدد و متنوع از شفافيت عملكرد طفره مي روند؛ زيرا مانند بسياري از انسانها و واحدهاي اجتماعي، دوست ندارند در معرض نقد باشند.

بر اين مبنا، می توان بر پرسش های زیر تاکید کرد:

الف) چه عواملی موجب افزايش شفافيت در عملكرد حكومت ها می شوند؟

ب) چه عواملی در نقش تسهيلگر شفافيت عملكرد حكومت ظاهر مي گردند؟

ج)مهمترين ويژگيهاي يك حكومت شفاف كدامند؟

د) چه عواملي مانع شفافيت عملكرد دولت و حكومت مي شوند؟

ه) چگونه مي توان موانع شفاف سازي عملكرد دولت و حكومت را كاهش داد؟

بر دانش پژوهان دانش حكمراني و مدیریت دولتی است که به شناسايي ويژگيها و مختصات طراحي و استقرار سامانه هاي شفاف حكمراني اهتمام ورزند و به ويژه تلاش كنند تا موانع مشروع شفاف سازي (نظير مباحث مربوط به اقتدار نظامي) را از موانع نامشروع آن (نظير بهانه هاي عوام فريبانه در باره آبرو و وجهه كشور) متمايز نمايند!

منبع: Telegram: Contact @PourezzatIR #موضوع_شناسی ٨

شفافیت

منظور از عملکرد شفاف، افشاگری و نقض حریم خصوصی افراد، برای جلب توجه و فریب عامه نیست؛ شفافیت بر وضعیتی دلالت دارد که گزارش عملکرد افراد صاحب منصب و واحدهای حکومتی، در دسترس کلیه آحاد جامعه قرار داشته و قابل پی گیری باشد.

شفافیت عملکرد، موجب افزایش اعتماد عامه به حکومت می شود و فراگردهای پاسخگویی و حساب پس دهی را تقویت می کند؛ درحالی که افشاگری با هدف جریان سازی و ایجاد هیجان در جامعه، نوعی نقض آشکار قانون محسوب می شود؛ زیرا افشاگری بر کتمان اطلاعات در یک برهه از زمان برای سوء استفاده از آن در موارد مقتضی، دلالت دارد. بنابراین افشاگری با تأخیر، به دلیل سوءاستفاده از اطلاعات و کتمان حقیقت در یک برهه از زمان، جرم محسوب می شود؛ درحالی که شفافیت بر آشکار بودن جریانهای اداری و تصمیم گیری در کلیه موارد، تأکید دارد.

فقط در یک مورد، یعنی نیروهای نظامی حافظ امنیت مرزی کشور، شفاف سازی درباره عملکرد و توان نظامی و اقتدار دفاعی آنها، غیرمنطقی است؛ با این حال، هزینه های نظامی باید تحت نظارت قوای سه گانه و با رعایت اصول حساب پس دهی و پاسخگویی، صرف شوند و در معرض اطلاع افکار عمومی قرار گیرند. البته این مهم، به سیستم تأمین امنیت داخلی تسری نمی یابد؛ یعنی عملکرد نیروی انتظامی یا پلیس باید کاملاً شفاف و در معرض ارزیابی عامه قرار داشته باشد؛ زیرا این شفافیت هیچ تهدیدی برای امنیت ملی در برابر بیگانگان ایجاد نمی کند!

نظارت و حساسیت عامه نسبت به صحت و دقت عملکرد قوای سه گانه و حساب پس کشی از آنها، یکی از مهمترین محرکهای افزایش دقت، صحت و سرعت عمل سه قوه حکومت است. در واقع، فقط هنگامی می توان از عملکرد صحیح سیستم موازنه و مراقبه مطمئن بود که مردم با آگاهی و درایت کافی و با برخورداری از حق دسترسی به اطلاعات درباره عملکرد سه قوه، ناظر بر آنها بوده، به طور فوق فعال و آگاه، در صحنه باشند. بنابراین نظارت متقابل و کنترل متوازن هر یک از سه شاخه و قوه حکومتی بر همه ارکان و اجزای شاخه های دیگر، شرط لازم و ضروری برای تحقق سلامت حکومت در جامعه است؛ ولی شرط کافی آن، بلوغ و آگاهی عامه، دسترسی آنها به اطلاعات و تعریف شدگی سازوکارهای نظارت آنان، برای برپایی حکومت عدل است.
راز پاکیزگی جامعه نیز به بهترین شکل، در کلام نبوی به روایت علوی (نامه ۵۳، نهج البلاغه)، منعکس شده است:

" فقط امتی پاکیزه می گردد که در آن زیردست بتواند بی لکنت زبان، حق خویش را از فرادست بازستاند."

به نظر می رسد که با توسعه روزافزون دسترسی به اطلاعات از طریق حکومت الکترونیک، شهروندان بتوانند تأثیر مثبتی بر فراگردهای اداره و حساب پس ده ساختن حکومتها داشته باشند تا بدین ترتیب، با افزایش رهنمودها، قوانین، رفتارها و راه های حساب پس دهی و افزایش دسترسی عامه به حکومت، شفافیت عملکرد حکومتها نیز افزایش یابد.

نکته بسیار مهم این است که همه مزایای توسعه حکومت الکترونیک (که آن را به حکمرانی خوب بسیار شبیه ساخته اند)، در گرو توسعه و ترویج زبان دسترسی و ادبیات ویژه حکومت الکترونیک، در میان عامه مردم است؛ در غیر این صورت، به هیچ وجه فرا گردهای حساب پس دهی و شفافیت در امر حکومت، به طور واقعی تقویت نخواهند شد.

:green_book: پورعزت, علی اصغر. (1392). مبانی مدیریت دولتی. صص 84-87. تهران: سمت.
:green_book: پورعزت, علی اصغر. (1389). مبانی دانش اداره دولت و حکومت. صص 303-303. تهران: سمت.

:white_check_mark::white_check_mark: برای مشاهده جزئیات و توضیحات کامل، لطفا روی گزینه INSTANT VIEW کلیک کنید تا محتوای کامل نمایش داده شود :
goo.gl/21MeMy

منبع: t.me/PourezzatIR گزیده #کتاب ٨

2 پسندیده

شفافيت اثر بخش؛ قرباني ادعاي رياكارانه تقواي سياسي و مصلحت ملي

روزي در عهد جواني، بسيار مودبانه عملكرد يكي از سياستمداران كشور را نقد مي كردم كه با چهره عبوس و تذكر مدعيانه يكي از اهل فاميل مواجه شدم كه چرا غيبت مي كنيد!
مدتي در انديشه شدم كه خطاي من چه بود؛ نتيجه آنكه آن بزرگوار، فهم درستي از فقه سياسي نداشت كه بتواند ادراك كند “پذيرش مسئوليت سياسي” همانا “پذيرش در معرض نقد بودن” است! و اينكه ما مي توانيم، بلكه وظيفه داريم اين گونه افراد را تحت نظر داشته، با جلوه هاي امر به معروف و نهي از منكر، نوازش و نقد كنيم! نقدي كه براي حفظ سيستم ضروري است.

در سيستم هاي اداري سياسي پيشرفته، سطح رقابت بالا مي رود و موضوعيت پرستيژ وفاداري حزبي و تمايز مواضع سياسي چنان جدي مي شود كه احزاب نسبت به مواضع و رفتار وفاداران به خود اطمينان مي يابند و به ندرت به نيروهاي نفوذي در حزب رقيب دل مي بندند و معمولا مي توانند برآورد كنند كه مراتب وفاداري هر يك از اعضا به ديدگاه هاي حزب مرجع، چقدر است!

در كشور ما حزب موضوعيت جدي ندارد و نظريه هاي “چرخش نخبگان” دانايي فرد و “مثلث سازي قدرت بر فراز بوروكراسي سطح خيابان” نگارنده و همچنين “مقايسه نخبه ابزاري با نخبه حقيقي” در ملاحظات سريع القلم، در پرتو نظريه اقتدار “بوروكراسي سطح خيابان” ليپسكاي، اين مهم را مد نظر قرار مي دهند كه گويا “هم سفرگي”، عادت ديرپاي جناح هاي چپ و راست در كشور شده و اين “دوستان ديرين دشمن نما”، پيش از هر چيز، راز بقا در كنار هم را يافته اند و از سويي شكل گيري نسبت هاي فاميلي چند لايه و بروز پديده “خانواده هاي فراجناحي” با نقش آفريني برادر چپ گرا در كنار برادر راست گرا و برادر يا خواهر ممتنع خاك شير مزاج، راز بقاي طولاني را در ميان اين صاحبان مناصب عالي، نويد مي دهد؛ واضح است كه خردمندانه نيست بر طبل رسوايي كوفته شود كه بازتاب رسوايي چپ، بي آبرويي راست است و انعكاس رسوايي راست، بازنماي بي اصالتي چپ!

دستاورد حد اقلي اين “همسفرگي چند دهه اي”، “استحاله مفاهيم تقواي سياسي و مصلحت ملي” در پس ادعاي پر تزوير و عوامفريبانه “پرهيز از غيبت و ضرورت حفظ آبروي مومن!” و " حفظ آبروي كشور در برابر پديده بي هويت استكبار جهاني" است.

حقيقت و نيز واقعيت اين است كه در دستگاه حكمراني حق مدار علوي، همه چيز شفاف بود!
از حق و حقوق حكمرانان و بهره مالي خانواده ها و خاندان ها و حتي قبيله هايشان تا نحوه نشست و برخاست آنها در ميان دوستانشان!
تا حدي كه جناب عثمان حنيف، استاندار پاك سرشت و بزرگوار امام، فقط و فقط به جهت خوردن يك وعده غذاي اشرافي، رسواي تاريخ مي شود و نام او از سوي كساني سبك برده مي شود كه گاهي از توان درك “حداقل هاي شرافت سياسي” عاجزند؛ در حالي كه عظمت وجود پاكيزه عثمان حنيف در حدي بود كه در وصف او مي توان گفت “بايد دهه ها و نسل ها بگذرد تا استاندار پاك سيرتي چون او تربيت شود”!

عثمان حنيف را چه نسبت با استانداران و كارگزاران امروزين؟ او تربيت شده امين و بزرگوار دستگاه حكمراني علوي بوده، جرمش در همه تاريخ، همان نشستن بر سر سفره يك وعده غذاي حلال، ولي اشرافي بود!

گويا سطح شفافيت و حساب پس دهي در حكمراني علوي، بيش از حد بالا بود؛ شايد هم صاحب منصبان و اداره داران موروثي ما " تقواي سياسي" بيشتري را در عالم خيال نازنين خويشتن، مدعي اند!

اما سخن صريح آنكه “اين پنهان كاري ها، نه ربطي به تقواي سياسي دارد و نه ربطي به مصلحت ملي”، بلكه گويا با هدف تضمين مصلحت متقابل احزاب راست گرا وچپ گرا و “منافع ديرپاي صاحب منصبان خردگريز” در يك سويه و "شيطنت تزوير آميز مناديان خبرگي سياسي " در سويه ديگر، استمرار مي يابد!

راستي عيد بزرگ غدير مبارك

وا مصيبت هنوز امام علي تنهاست!

درود خدا بر او باد كه در تنهايي خود، چه طوفان سهمگيني بر پيكره كاخ هاي تاريخي و در حال توسعه حكمرانان باطل و مزور و مدعي پاكيزگي، نواخته است؛ نوازشي مقتضي حال و آينده، اگر درك كننده اي وجود داشته باشد.

١٩ شهريور ١٣٩٦

منبع: Telegram: Contact @PourezzatIR #يادداشت ٨:

1 پسندیده

نظارت فراموش شده‌ی پایین به بالا

:small_orange_diamond:هرگاه در جمهوری اسلامی خواستیم از فساد یا انحرافی جلوگیری کنیم، متوسل به #نظارت_بالا_به_پایین شده‌ایم. یعنی یا یک #ساختار_بالادستی برای مجموعه‌ی مورد نظارت درست کردیم؛ یا به اشخاص و نهادهای بالادستی موجود، یک وظیفه‌ی دیگر مبنی بر نظارت بر مجموعه‌ی مورد نظر اضافه کردیم. بگذریم از اینکه در قانون اساسی هم عموما نظارت‌ها به همین شکل هستند. در ترسیم روابط نظارتی ساختارها در قانون اساسی، به غیر از نسبت‌هایی که بتمامه از حکومت‌های عرفی وقت اقتباس شده‌اند، وضعیت به همین منوال است. یعنی در روابطی که ما بر ساختارهای عرفی دنیا اضافه کرده‌ایم، نگاه هرمی و بالا به پایینِ نظارتی کاملا مشهود است. به غیر از نظارت‌هایی که بین سه قوه بر یکدیگر وجود دارد مانند نظارت قوه قضاییه بر دولت (سازمان بازرسی) و نظارت مجلس بر دولت؛ نظارت‌هایی که اضافه شده‌اند هرمی‌اند. اما آیا تنها راه یا بهترین راه نظارت و جلوگیری از فساد و انحراف ایجاد این نهادهای نظارتی بالادستی ست؟ آیا سازوکارهایی که نظارت را به عموم مردم و حجم زیاد زیردستان واگذار می‌کند برای ممانعت از این فسادها و انحراف‌ها کارامدتر نیستند؟
:small_orange_diamond:به غیر از نظارت بالا به پایین انواع نظارت‌های دیگری مثل #نظارت_عرضی و #نظارت_پایین_به_بالا نیز می‌توان داشت. نظارت عرضی یعنی بین هم‌رده‌ها امکان نظارت سالم بر امور یکدیگر فراهم شود. یعنی یک کارمند یا یک مدیر بتواند به نحوی درست بر کارهای کارمند و مدیر هم‌رده‌ی خود نظارت کند. و نظارت پایین به بالا که شاید مهم‌ترین و کارامدترین نوع نظارت است یعنی زیردست‌ها بتوانند بر امور بالا-دستی‌ها نظارت کنند. یعنی عموم مردم بتوانند بر امور مدیران نظام نظارت بکنند. یا عموم دانشگاهیان بتوانند بر مسیر کلان نظام و انقلاب نظارت بکنند. البته نسخه‌ای رقیق‌شده از این نوع نظارت امروز وجود دارد. برای عموم مردم امکان انتخاب در انتخابات‌های محدود شده فراهم آمده است که نوعی رقیق از این نظارت را محقق می‌کند. یا مثلا تشکل‌های دانشجویی به عنوان مطالبه‌گران از مسئولین شناخته‌شده‌اند که اگر کار خویش را درست انجام دهند اندکی از این نوع نظارت محقق می‌شود. گرچه امروز شاهد آنیم که نه خود تشکل‌ها تمایل زیادی به نظارت به مسئولین نشان می‌دهند و نه مسئولین روی خوشی به مورد مطالبه قرار گرفتن توسط تشکل‌ها.
:small_orange_diamond:اگر زیرساخت‌های قانونی و فرهنگی این نظارت پایین به بالا فراهم شود بیشترین و بهترین موانع برای فساد و انحراف خواهد بود. یکی از مهمترین زیرساخت‌های این نظارت #شفافیت وضعیت و تصمیمات مدیران است. تا زمانی که آحاد جامعه از وضعیت و تصمیمات مدیران خویش اطلاع پیدا نکنند چگونه می‌توانند بر آن نظارت کنند؟
:small_orange_diamond:آنچه از عنصر حیاتی امر به معروف و نهی از منکر نیز در اسلام سراغ داریم، مقوم و موئد همین ایده است. نهی از منکر نه محدود در نظارت بالا به پایین، که اتفاقا متمرکز بر نظارت‌های عرضی و پایین به بالاست. آیات و روایات زیادی که برای علماء وظیفه نهی از منکر بزرگان و حاکمان قائل شده‌اند نشان‌گر همین ایده‌ی نظارت پایین به بالاست (المائده 63؛ هود 116؛ الکافی 5-57-6؛ الکافی 5-59-16). حتی در تدوین قانون اساسی نیز توجهاتی به این مساله شده است. مانند بند مربوط به وسائل ارتباط جمعی در مقدمه که می‌گوید: «لازم است كه امت مسلمان با انتخاب مسئولين كاردان و مؤمن و نظارت مستمر بر كار آنان به طور فعالانه در ساختن جامعه اسلامي مشاركت جويند».

:small_orange_diamond:جان کلام آنکه دیگر برای ممانعت از فسادهای نظام و انحراف‌ها از مسیر انقلاب نباید سراغ ایجاد نهاد نظارتی جدید یا افزودن وظیفه‌ی جدید نظارتی به یک مجموعه رفت، بلکه باید با وضع قوانین و ایجاد زیرساخت‌های ساده‌ی فنی، امکان #نظارت_مردم را فراهم نمود.

حیدر عباسی

منبع: Telegram: Contact @azzobor

گامی در جهت #شفافیت

ماجد بهامین:
یکی از موضوعات حائز اهمیت در جهت شفافیت و بهره مندی از برکات آن موضوع #طراحی_ساختار است.
پشت هر مصداق شفاف که در دنیا قرار دارد و ظاهر قضیه را مشخص می کند، عواملی وجود دارد که رسیدن به این نقطه را برای آن سازمان یا دولت مهیا ساخته است. به طور مثال می توان موارد ذیل را نمونه ای از این موارد دانست:
۱) #قانون
۲) #ساختار
۳) #دستورالعمل
۴) #فرآیند
۵) #شرح_وظایف
لذا پیشنهاد می شود علاقه مندان این حوزه در بررسی مصداق های شفافیت، به بنیادها و اساسی که ایجاد شفافیت را محقق می سازند بیشتر توجه کنند.

منبع: کانال شفافیت دولتی
government_transparency@

بر اساس مقاله Transparency Against Corruption نوشته Catharina Lindstedt & Daniel Naurin آنچه باعث می شود شخص واقعا به قوانین و اخلاق پایبند باشد، عملکرد او و جامعه را بالا می‌برد، و فساد را کاهش می‌دهد، رعایت مکانیزم زیر است:
۱) همه اطلاعات به صورت جامع و کامل و با کیفیت وجود داشته باشد.
۲) اطلاعات در اختیار عموم قرار گرفته و به آگاهی ذینفعان برسد.
۳) مردم امکان پاسخ خواهی از مسئولین را داشته و بتوانند آنها را تنبیه کرده و یا پاداش دهند.
به نظر می‌رسد، این مکانیزم برگرفته از دین و اعتقاد به این حقیقت باشد که خداوند شاهد و ناظر بوده و می‌تواند مجرمین را عذاب کند، و صالحین را پاداش دهد. به عبارت دقیق تر در سیستم الهی معتقدیم:
۱) همه چیز #ثبت_و_ضبط می شود و هیچ عملی از انسان پنهان نمی ماند.
۲) همه اعمال انسان در پیشگاه الهی مطرح شده و هیچ نکته ای برای #خداوند_قادر و متعال پنهان نیست.
۳) خداوند می‌تواند در قبال پرونده اعمال، اشخاص مجرم را #تنبیه و افراد صالح را #تشویق کند.
لذا اگر این احساس که در پیشگاه خدا حضور داریم تقویت شود باعث کاهش فساد خواهد شد.
اما از آنجا که نمی‌توان به افراد و نیت درونی آنها مطمئن باشیم که آیا ایمان واقعی دارند و خود را در پیشگاه خدا می‌دانند یا نه، نیاز به الگوبرداری از این #ساختار و #مکانیزم داریم. ما باید به گونه ای عمل کنیم که مسئولین اطمینان یابند و #درک_کنند که:
۱) تمام اعمال آنها تا حدی که قرآن کریم آن را #“مثقال_ذره” می نامد #ثبت_و_ضبط شود.
۲) تمام آنچه ثبت و ضبط می‌شود به سمع و نظر #مردم_قادر خواهد رسید و آنها از نحوه عملکرد و تصمیم گیری آنها #آگاه خواهند شد.
۳) #مردم_قادر بوده و می توانند مسئول خاطی را در قبال کوچکترین خطاها #مجازات کرده و شخصی را که صالح است در قبال کوچکترین صواب‌ها #پاداش دهند.

منبع: کانال شفافیت دولتی
government_transparency@

میجر و همکاران در مقاله ارزیابی #شفافیت_دولت ( Assessing Government Transparency An Interpretive Framework) به بررسی دو قلمرو #شفافیت_سیاسی و #شفافیت_اداری می‌پردازند و ارزش‌های هر قلمرو را مشخص می‌کنند.
آنها این تقسیم بندی را در راستای تناقضات موجود میان اندیشمندان در خصوص تاثیرات شفافیت انجام داده و در مقاله خود قصد دارند به دو سوال مهم و کلیدی در این زمینه پاسخ دهند:
۱) برخی از منتقدان شفافیت بیان می‌کنند که شفافیت باعث #بی‌اعتمادی شده و #مشروعیت نهادهای دولتی را تضعیف می‌کند. سوال کلیدی در این بخش که در قلمرو #شفافیت_سیاسی مطرح می‌شود آن است که چگونه و چه زمانی شفافیت در بهبود کیفیت دموکراسی در دولت نقش دارد؟
۲) برخی از منتقدان شفافیت بیان می‌کنند که اگر چه شفافیت باعث محدود کردن #فساد شده و #کارایی دولت و تصمیمات آن را بالا می‌برد، اما ممکن است باعث افزایش #مداخلات در تصمیم گیری‌ها شده و دید بلندنگر در تصمیمات دولتی را به #کوته‌نگری مبدل کند. سوال کلیدی در این بخش که در قلمرو #شفافیت_اداری است، آن است که شفافیت چگونه و چه وقت در شایستگی اقدامات اجرایی دولت نقش دارد؟

منبع: کانال شفافیت دولتی
government_transparency@

#شفافیت به ما کمک می‌کند تا مطمئن شویم در مسیر #اقتصاد_مقاومتی:
۱) #شایسته_سالاری به جای #رابطه‌محوری حاکم است و پرچمداری این مسیر تا سطوح مدیران پایینی سازمان‌ها بر عهده افراد پاکدست و شایسته است.
۲) فرآیند تصمیم گیری ها به نحو شایسته در حال انجام بوده و افتادن در دام #تعارض_منافع باعث تصمیمات مدیران نشده است،
۳) #مبارزه_با_فساد رنگ و بوی جدی به خود می‌گیرد و با #نظارت_مردم ، #ریسک_کشف_فساد بالا می‌رود.
۴) #سرمایه_اجتماعی موتور محرک چرخه اقتصاد می‌شود و #مردم به عنوان مهره کلیدی #اقتصاد_مقاومتی مطرح می‌گردند.
۵) و … .

منبع: کانال شفافیت دولتی
government_transparency@

بر اساس تحقیقات، #شفافیت می‌تواند #شایستگی‌های_سیاسی_شهروندان را ارتقا داده و آنها را برای #مشارکت در #تصمیم‌گیری‌های_سیاسی و #انتخابات تقویت کند.
از برکات این موضوع به عنوان مثال می‌توان به دو نمونه ذیل اشاره نمود:
۱) #شهروندان_توانمند بهتر می‌توانند در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت کرده و کیفیت تصمیمات ارتقا خواهد یافت.
۲) #موضع‌گیری_سیاسی شهروندان تقویت شده و #هزینه‌های_تبلیغاتی برای شناساندن فرد اصلح به شدت کاهش خواهد یافت.

منبع: کانال شفافیت دولتی
government_transparency@

آلبرت میجر اشاره می‌کند که گاهی #آزادسازی_اطلاعات به عنوان مکانیزمی مطرح می‌شود که تنها به دنبال عملکرد ضعیف مدیران است تا آنها را #تنبیه کند. این باعث می‌گردد که علاوه بر #مدیران_فاسد، #مدیران_شایسته هم تمایلی به اجرای آن نداشته باشند، چرا که عملکرد خوب این مدیران نادیده گرفته شده و پاداش شایسته‌ای به آنها اعطا نمی‌شود.
این همان چیزی است که بلر (Blair) نیز به آن اشاره کرده و می‌گوید: “برای سیاستمداران، آزادی اطلاعات همانند آن است که شخصی با اینکه توسط افرادی مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرد و با چوب بر سر او می‌زنند و به وی می‌گویند این کار را بکن و آن کار را نکن، تازه آن شخص بخواهد چکشی هم به آنها بدهد تا علیه او به عنوان اسلحه استفاده کنند”.
این موضوع باید مورد توجه طراحان #سیستم_شفافیت قرار گیرد و سعی شود تا توجه مدیران شایسته به مسئله شفافیت جلب گردد تا هر چه بیشتر، از حمایت آنها در اجرای هرچه بهتر این سیستم در جامعه جهت #مبارزه_با_فساد برخوردار شویم.
هدف شفافیت نباید تنها کشف فساد قرار گیرد، بلکه قدردانی از مدیران شایسته و شناسایی آنها به جامعه نیز باید در دستور کار باشد.

منبع: کانال شفافیت دولتی
government_transparency@

خط‌مشی‌گذاری مالی در حکم‌رانی متعالی از منظر نهج البلاغه

دوراندیشی و تدبیر امور با نگاه تیزبین خط‌مشی‌گذار و با در نظر گرفتن مصالح آینده حکومت، از مباحث ضروری حکم‌رانی متعالی است. خط‌مشی‌های تجویزی حال، دورنمای آینده را ترسیم می‌کنند و خط‌مشی‌های مالی، رویدادهای اجتماعی را رقم می‌زنند. رویدادهای اجتماعي، اتفاقات آتی را در پی خواهند داشت. بنابراین آینده، تحت تأثیر آن دسته از جریان‌های مالی است که ساخت اجتماعی جامعه را شکل می‌دهند. آرمانهای مشترک اعضای هرجامعه به استمرار و دوام آن جامعه کمک می‌کنند.

جریان آزاد اطلاعات و شفافیت در رویه‌های جاری، موجب پایداری و انسجام حکومت می‌گردد و مشارکت مردم در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها را تقویت کرده و اعتماد عمومی به حکم‌رانان را افزايش مي‌دهد.

در اين پژوهش، دلالت آيات و روايات برگرفته از قرآن كريم و سيره اهل بيت«عليهم السلام» و به‌ویژه سيره حکم‌رانی امام علي«عليه‌السلام» در مقوله خط‌مشی‌گذاری مالی و ملاحظات اخلاقي ناظر بر آن، رصد شده است.
بهره‌گيري بهينه از منابع به جاي مانده از گذشتگان، باعث شكوفايي جامعه و نيز مصونيت در برابر آسيب‌هاي اجتماعي و مالي شده، منافع عصر حاضر و مصالح آیندگان را تأمين مي‌كند و مسئولیت پیامد‌های تسلسلی تصمیم‌ها و خط‌مشی‌ها را بر عهده می‌گیرد و اهتمام به امانت‌داری و مصرف مدبرانه با توجه به نیازهای نسل‌های بعد، برای نیل به مختصات حکم‌رانی متعالی ضروری است.

منبع: Telegram: Contact @PourezzatIR #گزیده مقاله 16

صداقت و شفافیت در حکمرانی

علی(ع) با مردم خود صادقانه سخن مى‏ گفت و مى ‏فرمود:
وَلْیَصْدُقْ رَائِدٌ أَهْلَهُ.
پیشواى قوم باید با مردمِ خود به راستى سخن گوید.
ایشان در آغاز حکومت، در نخستین خطبه‏ اش با مردم چنین گفت:
ذِمَّتِى بمَا أَقُولُ رَهِینَهٌ وَ أَنَا بهِ زَعِیمٌ … وَاللَّهِ مَا کَتَمْتُ وَشْمَهً وَ لاکَذَبْتُ کِذْبَهً.
آنچه مى‏گویم، در عهده خویش مى‏دانم، و خود ضامن آنم … به خدا سوگند! به اندازه سرِ سوزنى حقیقتى را پنهان ندارم و هیچ‏گونه دروغى نگویم.
از منظر ایشان، اصلاح امور، جز در سایه صداقت‏ و شفافیت میسر نمى‏ شود. آن حضرت می فرماید:
الصِّدْقُ صَلاحُ کُلِّ شی‏ءٍ [وَ] الکَذِبُ فَسَادُ کلِّ شَی‏ءٍ.
صداقت سبب صلاح هر چیز، و دروغ سبب تباهى هر کارى است.
در همین راستا در عهدنامه مالک اشتر گزیده ‏ترین اشخاص در حکومت را حق گو ترین افراد می دانند.
ثُمَّ لْیَکُنْ آثَرُهُمْ عِنْدَک أَقْوَلَهُمْ بمُرِ الْحَقِّ لَک وَ أَقَلَّهُمْ مُسَاعَدَهً فِیمَا یَکونُ مِنْک مِمَّا کَرِهَ اللَّهُ لأَوْلِیَائِهِ وَاقِعاً ذَلِک مِنْ هَوَاک حَیْثُ وَقَعَ‏.
"آنگاه باید گزیده ‏ترین آنان نزد تو کسى باشد که سخن تلخ حق را به تو بیشتر گوید، و در کارى که از تو سر مى ‏زند و از جمله کارهایى باشد که خدا آن را براى دوستان خود نمى‏پسندد، از همگان کمتر تو را یارى کند. به هر کجاى خواست تو مى‏ خواهد بربخورد."
على (ع) در رابطه با مردم بر قاعده «إِصحار» (شفاف‏ سازی) تاکید داشتند.
وَ إِنْ ظَنَّتِ الرَّعِیَّهُ بک حَیْفاً، فَأَصْحِرْ لَهُمْ بعُذْرِک، وَاعْدِلْ عَنْک ظُنُونَهُمْ بإِصْحَارِک، فَإِنَّ فى ذَلِک رِیَاضَهً مِنْک لِنَفْسِک، وَ رِفْقاً برَعِیَّتِک، وَ إِعْذَاراً تَبْلُغُ بهِ حَاجَتَک مِنْ تَقْوِیمهمْ عَلَى الْحَقِ‏.
"اگر مردمان بر تو گمان ستم برند، عذر خود را آشکارا با آنان در میان گذار و با این کار ایشان را از بدگمانى بیرون‏ آر، که بدین رفتار، خود را به تربیت اخلاقى خوى داده باشى و با مردمان مدارا کرده و با عذرى که مى ‏آورى، بدانچه خواهى، مى‏ رسى و آنان را به راه حق درمى ‏آورى."
امام (ع) فرمان مى‏ دهند که حاکمان و زمامداران باید همه مطالب را با مردمان در میان بگذارند و “هیچ‏ چیز را به جز اسرار نظامى از مردمان مخفى ندارند”.

فرزاد جهان‌بین
منبع: Telegram: Contact @farzadjahanbein