شاخص ها و روشهای مختلف در خصوص ارزیابی سلامت اداری
چک لیست سلامت اداری در موسسات دولتی
ابزار ارزیابی ضدفساد برای مؤسسات دولتی براساس اصول دهگانه ضدفساد سازمان شفافیت بینالملل
چک لیست سلامت اداری در موسسات دولتی.pdf (925.5 کیلوبایت)
نظر ثنائی در رابطه با این چکلیست:
- این چک لیست مرتبط با شرکتهای دولتی (SOE) هست که به نادرستی به صورت مؤسسات عمومی ترجمه شده است. لذا اقتضای آن شرکتی است و نه سازمانی، هر چند شباهتها و اشتراکات زیادی دارند.
- خیلی از مفاد چکلیست کلی است و جای ریزتر شدن و عملیاتیتر شدن دارد.
- برخی از موضوعات این چک لیست هنوز برای کشور ما زود است و برخی موضوعات دیگر که اولویت ما در آنهاست باید با دقت و جزئیات بیشتر به آن اضافه شود.
- ایدهی ایجاد یک سایت واحد توسط یک دستگاه (مثلا سازمان بازرسی) برای پایش مؤسسات (شرکتهای) دولتی مبتنی بر این چک لیست، کاری مأموریتی که از عهده از اندیشکده بر میآید. لذا احتمالا سازمان هم با آن موافق باشد.
- در کل البته سندی بسیار ارزشمند و نقطهی آغاز بسیار خوبی است.
موضوع Corruption Risk Assessment و Corruption Risk Management حتما به این بحث مرتبط است که برای آنها در همین انجمن هم مطالبی درج شده است.
شاخصهای اندازه گیری میزان سلامت اداری که توسط شورای دستگاههای نظارتی کشور منتشر شده است:
شاخصهای اندازهگیری میزان سلامت اداری-.pdf (201.3 کیلوبایت)
9 شاخص در این سند مطرح شده است که برای هرکدام از موارد محورها و ذیل هر محور جزئیاتی مطرح شده است که قابل استفاده است
فهرست شاخص های نه گانه:
1 . قانون گرايی
2. استقرار توسعه سامانه های الكترونيكی
3. شفافيت
4. نظارت و كنترل داخلی
5. پاسخگويی
6. انضباط اداری و مالی
7. آموزش
8. شايسته سالاری
9. الگوی مصرف
نظر ثنائی در رابطه با این شاخصها:
- نقطهی آغاز خوبی است.
- تقریباً همهی شاخصها از سطحی از اجمال برخوردارند (البته به دلیل اقتضای اجرایی آن، این اجمال قابل دفاع است)
- استاندارد خاصی برای نحوه پاسخگویی و سنجش مبتنی بر این شاخصها ارائه نشده (نقطهی ضعف مهم)
- با این حال به دلیل این اجمال میتوان نسبت به توسعهی شاخصها نسبت به هر حوزه و تدوین استانداردهای اختصاصی هر حوزه اقدام کرد.
- توسعهی سامانهی واحد رصد و پایش مبتنی بر این استاندارد توسط اندیشکده کاملاً بجا، معنادار و به احتمال زیاد مورد تقاضاست.
همچنین در لایحه «مقابله با فساد و ارتقای سلامت نظام اداری_مالی» که در تاریخ 13 آذر 1398 توسط دولت به مجلس ارسال شد با اندکی تغییر اصول مرتبط با سلامت اداری_مالی این گونه آمده است:
1.حاکمیت قانون
2.شفافیت
3.توسعه نظام نظارت و پایش داخلی
4.توسعه دولت الکترونیک
5.نظام پاسخگویی و مسئولیتپذیری
6.انضباط اداری_مالی
7.حاکمیت فرهنگ دینی و اخلاقی
8.حاکمیت شایستهسالاری
با توجه به این دو سند به نظر میرسد در داخل کشور اجماعی روی این موارد 8 یا 9 گانه وجود دارد.
اما نکته مهم این جاست که چون در سال 90 هم قانونی آزمایشی با عنوان سلامت اداری و مقابله با فساد تصویب شده است (که البته در صورت تصویب لایحه مذکور این قانون نسخ می شود) ادبیات رایج در همه دستگاهها سلامت اداری است و در نهادها ذیل مراکز و دفاتر نظارت خودشان یک معاونتی با این عنوان تشکیل دادهاند
برای مطرح کردن مواردی از جمله تعارض منافع و ارزیابی ریسک فساد، ربط و نسبت این مفاهیم با سلامت اداری حائز اهمیت است
در واقع شبکه و منظومه این مفاهیم مرتبط به هم نیاز است که مشخص شود.
[right]لایحه مقابله با فساد و سلامت اداری_مالی980913.pdf (4.0 مگابایت)[/right]
مرکز پژوهشها - قانون ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد.pdf (277.8 کیلوبایت)
جعبه ابزار زیر از TI میتونه راهنمای خوبی برای سنجش «نظام سلامت اداری ملی» (National Integrity System) باشد.
اصل جعبه ابزار :
توضیحات:
Transparency International developed the National Integrity System approach as a comprehensive means of assessing a country’s anti-corruption efficacy sector by sector. It allows a nuanced analysis of national efforts to stamp out corruption.
- All countries have corruption. How do we measure how well a country tackles the problem?
- Our national integrity system approach assesses institutions and practices that prevent corruption in a country.
- We diagnose strengths and weaknesses in a country’s integrity system, identifying areas for reform.
- Recommendations in the assessments help institutions plan for a better future.
- We’ve conducted over 100 of these unique studies. And more are coming soon.
The pillars analysed in a National Integrity System assessment typically include:
- Legislative branch of government
- Executive branch of government
- Judiciary
- Public sector
- Law enforcement
- Electoral management body
- Ombudsman
- Audit institution
- Anti-corruption agencies
- Political parties
- Media
- Civil society
- Business
توضیحات ماجرا در صفحه اصلی:
نظر ثنائی در رابطه با این سند:
- خیلی کار خوبی است. خدا تی آی رو برای ما حفظ کنه!
- انجام پروژهای مشابه کاری که برای EuroPAM انجام دادیم، معنادار و ارزشمند است. البته به مراتب کار بزرگتری است، لذا پایه بودن جدی کارفرما را میطلبد. چنین پروژهای میتواند بستر تعامل معنادار ما با تی آی را فراهم کند.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی:
تحلیل نظارتی کیفیت اجرای بند «الف» ماده (3) قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد در سطح وزارتخانه های جمهوری اسلامی ایران
لینک
تاریخ انتشار: 1403/4/23
شفافیت یکی از اصلی ترین روش های پیشگیری از فساد و همچنین یکی از شاخص های حکمرانی مطلوب به شمار می رود. یکی از ابعاد شفافیت در سازمان های دولتی و دستگاه های اجرایی، شفافیت در درگاه سازمانی است. از این رو قانونگذار در بند «الف» ماده (۳) قانون ارتقای سلامت نظام اداری، دستگاه های مشمول را مکلف به انتشار کلیه قوانین و مقررات (اعم از تصویب نامه ها، دستورالعمل ها، بخشنامه ها، آیین نامه ها، مأموریت ها، فرایندهای کاری و …) در پایگاه های اطلاع رسانی کرده است. در این مطالعه به بررسی میزان شفافیت در درگاه وزارتخانه های کشور از حیث میزان انتشار اطلاعات ذکر شده در بند «الف» ماده (۳) قانون ارتقای سلامت نظام اداری پرداخته می شود. نتایج این مطالعه نشان می دهد که اگرچه تاکنون گام های مؤثری در انتشار قوانین و مقررات در درگاه برخی از وزارتخانه ها برداشته شده است، اما هنوز در اجرای بند «الف» ماده (۳) قانون ارتقای سلامت نظام اداری، مشکلاتی همچون یکپارچه ارائه نشدن اطلاعات، انتشار ناقص و یا قابل دسترس نبودن برخی اطلاعات وجود دارد.