شفافیت درون سازمانی و برون سازمانی
در دسته بندی دیگری از شفافيت می توان آنرا به لحاظ عموميت و گستردگی تقسيم كرد:
گاهی هدف این است كه امور موسسات عمومی برای سازمانهای درون حکومت بویژه سازمان های ناظری همچون دیوان محاسبات كشور، سازمان بازرسی كل كشور و سازمان حسابرسی شفاف باشد. برای مثال، امور سازمان صدا و سيما برای سازمانهای مذكور شفاف باشد. از این نوع شفافيت می توان به شفافيت درون سازمانی یا بين سازمانی یاد كرد .
گاهی نيز سخن بر سر این است كه امور یک سازمان برای عموم مردم و بویژه رسانه ها، شفاف باشد. از این نوع شفافيت می توان به شفافيت برون سازمانی یا عمومی یاد كرد.
دليل این دسته بندی و فایدۀ مترتب بر آن این است كه از نظر سطح حساسيت عملکرد و اطلاعات، مؤسسات عمومی با یکدیگر تفاوت های اساسی دارند. برای مثال، سطح شفافيتی كه می توان از وزارت فرهنگ و ارشاد توقع داشت با سطح شفافيت مورد انتظار از وزارت اطلاعات یا وزارت دفاع متفاوت است. دسته بندی مذكور ،این مبنا را مفروض گرفته است كه همه مؤسسات عمومی باید شفاف باشند اما برای برخی كف شفافيت را لازم می داند كه همان شفافيت درون سازمانی است و برای برخی دیگر، شفافيت برون سازمانی یا عمومی را لازم می داند. در نتيجه، تحقق شفافيت در همه امور كشور را با در نظر گرفتن انعطاف های لازم نسبت به طبع وظایف و اختيارات مؤسسات عمومی، ميسر می سازد. بر همين اساس است كه در كشورهای توسعه یافته، بخشاطلاعاتی- امنيتی و دفاعی كشور نيز باید شفاف باشد اما سازوكاری كه برای این شفافيت در نظر گرفته شده است عمدتاً درون سازمانی و خاص است.
منبع: گزارش توجیهی پیش نویس لایحه شفافیت (ص 12-13)
مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری