اگر بخواهیم حوزه‌ی مجوزها در کشور را متحول کنیم، قواعد پایه و اصلی کدامند؟ در اینجا ایده‌های مرتبط با این موضوع را گردآوری می‌کنیم.
البته در تالار گفتگو مطالب مرتبط پیشینی هست نظیر:
- قاعده‌ی digital by default- این قاعده یعنی ارائه خدمات دیجیتال به طوری که آنقدر سرراست و راحت باشد که همه کسانی که می توانند، استفاده از آن را انتخاب کنند (و البته برای کسانی که امکان استفاده از آن را ندارند هم راهکاری وجود داشته باشد).
- قاعده‌ی once only principle- ارائه اطلاعات فرد به دولت صرفا در اولین تعامل با بخشی از بدنه دولت به طوری که وظیفه تبادل اطلاعات و استعلامات بین دستگاهها در تعاملات بعدی با دولت به جای متقاضی به عهده خود دولت باشد.
- قاعده paper-less- حذف شدن کاغذ از فرایند مجوزدهی و خود مجوزها به منظور کاهش امکان تقلبات و …
- مقرره زدایی به جای مقرره زایی
«موتور پُرقدرتی به نام موتور مقرره زایی در کشور داریم و بخشنامه ها، دستورالعمل ها و قوانین مختلف وجود دارند که مجوزها از دل آنها بیرون می آید. وی ادامه داد: در نتیجه در فرآیند کاهش تعداد مجوزها با مشکل مواجه می شویم.» (مهندس فیروزی) - انحصارزدایی از مجوزها
2 پسندیده
قواعدی که الان به ذهنم می‌رسند عبارت‌اند از:
-
رویکرد ثبت‌نام
تغییر رویکرد (قاعده‌ی مبنای) مجوز به رویکرد (قاعده‌ی مبنای) ثبت‌نام
در رویکرد ثبت نام بر خلاف رویکرد مجوز، فرد متقاضی برای شروع فعالیت خود صرفا درخواست خود را به صورت ثبت نام در سیستم اعلام می دارد و شرایط و مقررات و قواعد حداقلی (شرایط احراز) در حین مراحل ثبت نام (به صورت همزمان) توسط سیستم چک می شود و در نهایت یک سری موارد را هم بر مبنای خوداظهاری، مسئولیتش را فرد می پذیرد و متعهد می‌شود در صورت کشف عدم صحت به دلیل نقض اعتماد فلان مقدار جریمه و یا از فلان مزایای اجتماعی محروم می شود. -
ثبت رایگان ؟؟؟
تغییر رویکرد (قاعده‌ی مبنای) هزینه‌دار بودن اخذ مجوز به رویکرد (قاعده‌ی مبنای) رایگان بودن اخذ مجوز (با هدف کاهش اقتصاد-سیاسی نامطلوب عرصه‌ی مجوزها) -
مدیریت تعارض منافع
ثبت قواعد سختگیرانه در حوزه‌ی مدیریت تعارض منافع مدیران و کارکنان عرصه‌ی مدیریت مجوزها (ممنوعیت دائم اخذ این مجوزها برای خود و بستگان [حتی دور]) -
پایگاه یکتای مجوزهای کشور؛ شامل:
- شفافیت اطلاعات پروفایلی کلیه مجوزهای کشور
- شفافیت کلیه مجوزهای ارائه شده
- مرجع یکتای ثبت و دریافت مجوزهای کشور
-
قاعده‌ی هر سند یک مرتبه
حکمرانی قاعده‌ی «دریافت هر سند فقط یک مرتبه» -
قاعده‌ی عدم مراجعه
حکمرانی قاعده‌ی «عدم نیاز مطلق به تماس و ارتباط حضوری متقاضی با دستگاه‌های مختلف» -
اخذ بازخورد
لزوم وجود مکانیزم مؤثر رضایت‌سنجی و اخذ بازخورد از متقاضیان -
سنجش و رتبه‌دهی
لزوم وجود مکانیزم سنجش و رتبه‌دهی مستمر عملکرد دستگاهها در اعطای مجوز و اعلام عمومی نتایج آن -
ایجاد «اتحادیه متقاضیان»
کمک به ایجاد نهادهایی واسط با کارکرد «اتحادیه‌ی متقاضیان مجوزهای کسب‌وکار»؛ با اهدافی نظیر:- ایجاد مکانیزم‌های ثبت و به اشتراک‌گذاری دانش
- ایجاد مکانیزم‌های گزارش‌گیری و رضایت‌سنجی
- ایجاد مکانیزم‌های رسیدگی به اخذ شکایات
تذکر: منظور الزاما ایجاد نهاد نیست، بلکه هر مکانیزمی که بتواند انرژی و قدرت متقاضیان را متحد کند.
-
حکمرانی قاعده‌ی مهلت اظهارنظر (رویکرد موافقت خاموش)
اعمال این قاعده‌ی عمومی که دستگاه‌های مختلف برای اظهار نظر در هر مرحله از اخذ مجوز، یک مهلت زمانی (مثلا 2 هفته) برخوردارند، که در صورت عدم ارائه پاسخ، به منزله‌ی تأیید محسوب می‌شود.
«یک روش تجربه شده جهانی برای تسهیل صدور مجوزها، راهبرد “موافقت خاموش” است. یعنی اگر دستگاه اجرایی، در مدت زمان قانونی، مجوزی را صادر نکند و یا استعلامی را پاسخ ندهد، به منزله موافقت تلقی می‌شود. این روش در کشور آذربایجان به خوبی پاسخ داده است.» (مهندس فیروزی)
1 پسندیده