در این موضوع به معرفی مقالات فارسی کارشده در حوزه شفافیت می‌پردازیم.
قالب معرفی:
عنوان
نویسنده/نویسندگان
سال نشر
چکیده
کلمات کلیدی
لینک معرفی / دانلود
عنوان : ارزيابي وضعيت شفافيت پورتال سازمانهاي دولتي (مطالعه موردی وزارت‌خانه‌های ایران)
نویسندگان: قاسمعلي جمالي ، عباس نرگسيان ، علي پيران نژاد
چکیده:
كي از شرطهاي اساسي در جهتدهي عملكرد كاركنان و سازمانهاي دولتي، كاهش
فساد، كسب اعتماد عموم و ايجاد جامعة مردمسالار است. در راسـتاي ايـن آرمـان، سـازوكاري بهنام شفافيت وجود دارد. اطلاعات كه يكي از حياتيترين مسائل براي بقاي دموكراسي بهشمار مي رود، به وسيلة شفافيت ميان اطلاعات دولتمردان و شهروندان توازني قـوي برقـرار كـرده تـا نقش اثربخش آن ظاهر شود. با توجه به لزوم بهرهگيري از اينترنت بـراي شـفافيت، بـا تـدوين بازبينهاي، با روش سرشماري به بررسي 18 پورتال وزارتخانههاي كشـور پرداختـه شـده اسـت. روش پژوهش از نوع كمي و از نظـر جهـتگيـري، از نـوع ارزشـيابي اسـت. همچنـين محـيط پژوهش، ميداني، استراتژي پژوهش، پيمايشي و از حيث روش گـردآوري اطلاعـات و تجزيـه و تحليل روابط بين متغيرها از نوع توصيفي ـ مقايسهاي است. نتايج حاصل از ميـانگين امتيـازات حاكي از آن است كه با وجود جايگاه مهم وزارتخانهها در ادارة كشور و نقش سازندة آنها درجلب اعتماد عمومي، موضوع شفافيت هنوز جايگاه خود را پيـدا نكـرده و پورتـالهـاي وزارتخانـههـا درسطوح ابتدايي شفافيت قرار داشته و به توجه ويژه براي ارتقاي كيفيـت پورتـال خـود از نظـر شفافيت نياز دارد.
کلمات کلیدی: ارزيابي، پورتال، شفافيت، وزارتخانه.
وضعیت شفافیت وزارتخانه ها (2).pdf (347.0 کیلوبایت)
عنوان: اداره سالم به روایت نهج البلاغه
نویسندگان: علی اصغر پورعزت
سال نشر: 1390
چکیده:
مفهوم اداره سالم واکنشی است به پدیده فساد بوروکراتیک که به ابعاد و آثار گوناگون،حیات سالم اداری را تهدید میکند.ضمن اینکه تاکید میشود که برای مبارزه با فساد،باید انگیزه آن را از میان بد و با رویکردی جامع به مبارزه با آن پرداخت. در الگوی جامع سلامت اداری از دیدگاه نهج البلاغه بر ضرورت شایسته سالاری،حساب پس‌دهی،حفظ بیت المال،تعالی منابع انسانی،حاکمیت قانون و رعایت پیمان‌ها،حفظ ارتباط با عامه مردم و انتقادپذیری و خویشتن‌سازی تأکید میشود و به ویژه،صراحت لهجه و شفافیت مورد تاکید قرار می‌گیرد.
کلمات کلیدی: قانون‌گرایی، انتقادپذیری، شفافیت، شایسته‌سالاری، سلامت اداری، حساب پس‌دهی
عوامل مؤثر بر سلامت و فساد اداری
در اینجا نکته ای جلب توجه می کند و آن این که در بسیاری از کشورهای جهان، اداره های دولتی و خدمات شهری، با ضریب بالایی از فساد در اغلب یا همه جلوه های یاد شده، چندین دهه است که در برابر فروپاشی مقاومت کرده اند. بنابراین ادعای “فروپاشی سازمان های فاسد” چندان واقع گرایانه نیست!
با نگاه جامع بر موقعیت این سازمان ها ملاحظه می شود که دلیل بقای آنها یا نداشتن جانشین و جایگزین است یا دسترسی به منبعی که رانت گونه، نقاط ضعف آنها را جبران می کند؛ برای مثال کشورهای نفتی، معمولاً ضعف کارآمدی اداره های خود را با استخراج و فروش نفت جبران می کنند. بسیاری از کشورهای فقیر نیز چاره ای جز همسازی و تحمل سیستم اداری موجود خود ندارند. از این رو تأکید می شود که یکی از نکات مهمی که به اصلاح امور کمک می کند، افزایش سطح سواد و آگاهی های عمومی است!
با تأمل بر فراگردهای دو گانه فساد یا سلامت اداری، ملاحظه می شود که شفافیت، یکی از مهم ترین راهکارهای مبارزه با فساد است.
صراحت، برخورد شفاف و پرهیز از پنهان کاری، امکان ارتکاب به فساد اداری را محدود می سازد. اداره ای می تواند اسوه سیستم اداری شود که شفافیت در اجرای امور را تا حد ممکن افزایش دهد؛ ولی اثربخشی این مهم، منوط به توان و تمایل عامه مردم جامعه برای نظارت بر ارکان اداری است.
اداره سالم، اداره ای در خدمت مردم و متکی به آنان است. بنابراین سر بقای آن، شفافیت و اشاعه اطلاعات و دانستنی ها، در میان مردم است. در چنین اداره ای، ناشایستگان به سرعت دفع می شوند؛ سوءاستفاده کنندگان از بیت المال مهار شده، با حساب کشی دقیق خلع ید می شوند؛ موانع تکامل و تعالی انسان ها برطرف می گردند؛ مضیقه های اجرای قوانین را از میان برمی دارند؛ پیمان شکنان و دروغگویان را طرد می کنند؛ مسدودکنندگان ارتباط میان مردم و کارگزاران یا حکمرانان، در هم شکسته می شوند؛ و این ارتباط، سرمایه نقد حکومت واقع می گردد. چنین اداره ای است که می تواند ابزار اصلاح امور جامعه باشد و راه پیشرفت و تعالی آن را هموار نماید. اداره سالم، سازوکارهای هوشمندی خود و جامعه را تقویت می کند و جامعه و منابع آن را در مسیر پیشرفت و تعالی قرار می دهد. فساد نیز هنگامی از جامعه رخت برمی بندد که کلیه عوامل و نهادهای مردمی، حکومتی، مدنی و کلیه گروه های اجتماعی فعال در ساحت جامعه، عزمی جدی را معطوف به حذف آن نمایند. در امتداد این تحلیل، شاید بتوان گفت که مهم ترین راهبرد مبارزه با فساد، شفاف سازی و افشای اطلاعات درباره آن است؛ زیرا اگر شفافیت بر رفتارهای اداری حاکم باشد، هرگز مجالی برای بروز فساد اداری باقی نمی ماند! پس ناگزیر اداره اسوه، اداره ای شفاف است!
noormags-اداره_سالم_به_روایت_نهج_البلاغه-720976_641577.pdf (977.0 کیلوبایت)
1 پسندیده
عنوان: پیشگیری از فساد اداری با تأکید بر فناوری اطلاعات
نویسندگان: فرید محسنی
سال نشر: 1392
چکیده:
فساد اداری از جمله جرائم و معضلاتی است که همه دولت‌ها در صدد مبارزه با آن میباشند. جرائم زیر گروه فساد اداری از زمره جرائم یقه سفیدی است که از پیچیدگی‌ها‌ی خاصی برخوردار می باشد و با روش‌ها‌ی متنوعی ارتکاب می‌یابد. غالبا منشأ این گونه جرائم، سوء استفاده شخصی کارمندان از منابع عمومی و نیز بهره بردن از زوایای تاریک، مبهم و غیر شفاف امور اداری است. در مقابل، روش‌ها‌ی مقابله و پیشگیری از آن از موضوعات مهمی است که همواره در کانون توجه دولت‌ها قرار داشته است. اگرچه سیاست جنائی دولت‌ها همواره در جهت مبارزه با فساد اداری بوده، ولی ابزارهای لازم برای اعمال این سیاست محدود بوده است. پدیداری فناوری اطلاعات، امکان و مجالی مطلوب برای ایجاد دولت الکترونیک و درنتیجه پیشگیری از این قبیل جرائم تلقی میگردد. نوشتار حاضر، ضمن بحث در مورد مفهوم و ویژگی‌ها‌ی فساد اداری، اهمیت کاربرد فناوری اطلاعات برای شفاف سازی و نیز تسهیل اجراء قوانین مرتبط با آن را تبیین می‌نماید.
کلمات کلیدی: جرم شناسی ،فناوری اطلاعات ،پیشگیری ،دولت الکترونیک ،فساد اداری ،شفافیت
noormags-پیشگیری_از_فساد_اداری_با_تأکید_بر_فناوری_اطلاعات-1072369_641577.pdf (666.1 کیلوبایت)
1 پسندیده
شفافیت اسنادی و حق دسترسی به اطلاعات
حسن زندیه/ حسن سالار سروی
فصلنامه گنجینه اسناد، سال بیست و سوم، دفتر اول (بهار 1392)
شفافیت اسنادی و حق دسترسی به اطلاعات.pdf (453.8 کیلوبایت)
2 پسندیده
شفافیت و مبارزه با فساد در انعقاد قراردادهای اداری ایران
حسن ناعمه
ویژه نامه شماره 4 مجله تحقیقات حقوقی
شفافیت و مبارزه با فساد در انعقاد قراردادها.pdf (289.1 کیلوبایت)
1 پسندیده
ارزیابی کیفی اصول حکمرانی آب در ایران با تأکید بر اصل شفافیت
نویسنده : سجاد انتشاری
اصل مقاله پیوست شده است.
سال 13961396-08-30-water governance.pdf (722.7 کیلوبایت)
1 پسندیده
بررسی نقش فناوری اطلاعات در کاهش فساد اداری از طریق افزایش شفافیت اطلاعات
کاهش فساد اداری از طریق افزایش شفافیت اطلاعاتی.pdf (473.8 کیلوبایت)
حسین شریفی، محمدحسین مشرف، مرضیه حاجی پور
فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران
دوره 28 شماره 3 بهار 1392
راهکارهای مبارزه با فساد اداری بر اساس ارزش‌های اسلامی
علی حسنی/ عبدالحمید شمس
اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، سال دوم، 1391
راهکارهای مبارزه با فساد-.pdf (1008.5 کیلوبایت)
1 پسندیده
نقش شفاف‌سازی رسانه بر حکمرانی خوب
ارائه در کنفرانس اقتصاد و مدیریت کاربردی با رویکرد ملی
ندا حسن‌پور/ حسنعلی آقاجانی
31 خرداد 1393
نقش شفاف سازی رسانه در حکمرانی خوب.pdf (377.5 کیلوبایت)
1 پسندیده
کارکردهاي پیشگیرانۀ شفافیت در سیاست جنایی.pdf (395.3 کیلوبایت)
عادل ساریخانی
مجله حقوقی دادگستری
دوره 77، شماره 82، تابستان 1392
چکیده
“شفافیت”، در ساختار اداری و بین کارگزاران حکومت از تدابیر بسیار مؤثر سیاست جنایی برای پیشگیری از بزهکاری به شمار می‌رود. نهاد مذکور، از طریق رؤیت‌پذیر ساختن فرآیندهای جاری در امور دولتی و عملکرد مجریان، سبب میگردد که ریسک ارتکاب فساد و سوءاستفاده از موقعیت در تشکیلات ذیربط افزایش یابد و بالتبع میزان بزهکاری تقلیل پیدا کند. به‌علاوه با شفاف‌سازی میتوان ضمن کسب اعتماد عمومی، از رسوخ شبهه‌های خلاف واقع که میتواند زمینة کژروی شهروندان را فراهم سازد، جلوگیری نمود.
در نوشتار حاضر، تلاش شده به ابعاد این مسئله پرداخته شود و با ملاحظة آموزههای اسلامی اهمیت این موضوع بر اساس مبانی دینی تبیین گردد.
کلیدواژه‌ها
شفافیت؛ آزادی اطلاعات؛ سیاست جنایی؛ پیشگیری از جرم
1 پسندیده
تأثیر شفافیت اقتصادی بر پیشگیری و مبارزه با فساد اقتصادی
یحیی کمالی
مرکز مطالعات و پژوهش‌های سلامت اداری و مبارزه با فساد
سازمان بازرسی کل کشور
فروردین 1392
Gozareshe-Pazhouheshi_049.pdf (541.6 کیلوبایت)
تعهد رسانه در قبال شفافیت قضایی
محمدجواد جاوید/ عصمت شاهمرادی
فصلنامه پژوهش حقوق عمومی
سال هفدهم، شماره 47، تابستان 1394
پایبندی به اصل عدالت علنی مستلزم آن است که فرآیند دادرسی از شفافیت لازم برخوردار باشد، بدین معنی که عدالت مادامی که رؤیت نشود، محقق نشده است.این مقاله با بررسی کارکرد حقوق بشری رسانه در دستگاه قضایی به چالش‌ها و نیز منافع استفاده از این نهاد با هدف افزایش شفافیت و پاسخگویی قضایی و در نتیجه کاهش فساد قضایی می‌پردازد.
واژگان کلیدی: عدالت، فساد قضایی، رسانه، شفافیت
تعهد رسانه در قبال شفافیت قضایی.pdf (847.0 کیلوبایت)
اثر شفافیت بر کنش‌های اقتصادی
رضا حصارزاده
فصلنامه تازه‌های اقتصاد
بهار 1391
شماره 135
در دهه‌هاي اخير، شفافيت يكي از ويژگی‌هاي اصلي و بارز سياستگذاري‌هاي پولي شده است.
مهمترين استنباطاتي كه از ادبيات گذشته پيرامون موضوع شفافيت ميشود اين است كه توانايي مردم در درك اهداف بانك مركزي، منتهی به افزايش حساسيت انتظارات تورمي جامعه نسبت به تغییر در سیاست‌های پولی ميشود.
اثر شفافیت بر کنش های اقتصادی.pdf (180.6 کیلوبایت)
شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر شفافیت نظام اداری
محمدوزین کریمیان/ بهاره کلاهی/ سعید صفری
چشم‌انداز مدیریت دولتی
شماره 23- پاییز 1394
ص‌ص 105-83
چکیده
در نظام های مردم سالار، آحاد جامعه می توانند مطابق ساختارهای قانون اساسی از حکومت در قبال انجام مسئولیت های مدنی و اجتماعی خواهان پاسخ هایی صریح و شفاف باشند. مسئله اساسی پژوهش حاضر تمرکز بر موضوع شفافیت اطلاعات در نظام اداری ایران است. در این پژوهش تلاش شده است، عوامل مؤثر بر شفافیت اطلاعات در نظام اداری (ناظر بر بند 18 سیاست های کلی نظام اداری) بررسی شود.فرآیند انجام پژوهش حاضر را می توان در دو گام اساسی مورد پیگیری قرار داد. گام اول، تشخیص عوامل و متغیرهایی است که می توانند بر شفافیت اطلاعات نظام اداری تأثیرگذار باشند و در گام دوم پژوهشگر تلاش کرده است تا با استفاده از (روش تصمیم گیری چندمعیاره آراس) اولویت معیارهای اصلی و مؤثر بر شفافیت نظام اداری را معین کند (رتبه بندی معیارهای اصلی). پژوهش حاضر را می توان در زمره پژوهش های کاربردی طبقه بندی کرد. نتایج تحلیل داده های پژوهش نشان می دهد، عامل (ملی) به عنوان مهم ترین معیار در شفافیت اطلاعات نظام اداری قابل تأمل است.
کلیدواژه: شفافیت؛ اصلاح نظام اداری؛ سیاست های کلی نظام اداری؛ روش تصمیم‌گیری گروهی
10805-20445-1-SM.pdf (629.3 کیلوبایت)
1 پسندیده
تاثیر سطوح شفافیت اطلاعات بر میزان پاسخگویی مدیریت
سید مصطفی علوی
مجله حسابدار رسمی ; تابستان 1390 - شماره 14
تاثیر سطوح شفافیت اطلاعات.pdf (940.4 کیلوبایت)
مقاله‌ای خوب پیرامون مقایسه‌ی حکمرانی خوب و حکمرانی شایسته که منظور از حکمرانی شایسته در اینجا همان حکمرانی مطلوبی است که از نهج البلاغه استخراج میشود.
از شاخص‌هایی که در این مدل مطرح میشود شفافیت،پاسخگویی و مبارزه با فساد است که مباحث این قسمت کمک خوبی است برای ورود به مبانی شفافیت
حكمراني خوب و ارائه حكمراني شايسته بررسي و شاخصهاي اين دو از ديدگاه اميرالمؤمنين علي.pdf (318.8 کیلوبایت)
عنوان: شاخص های شفافیت در حکومت اسلامی ( با تأکیدبا بر حکومت علوی)
نویسندگان: سیداحمد حبیب‌نژاد و زهرا عامری
سال انتشار: 1395
مجله حقوق اسلامی
شاخص های شفافیت در حکومت اسلامی.pdf (429.3 کیلوبایت)
مقاله‌ای جالب توجه و نگاهی نوین به مسأله شفافیت از اصل عدم احتجاب:
عنوان: بررسی تطبیقی مبانی اصل شفافیت از دیدگاه اسلام و نظریه‌ی حکمرانی خوب
نویسندگان: محسن طاهری،محمدجواد ارسطا
سال انتشار: 1395
فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب
چکیده
شفافیت، مقولهای است که در جهت تقویت رابطه حکومت با شهروندان، یک حرکت اساسی در بهبود سیاستگذاری قلمداد میشود و یکی از مؤلّفههای اساسی حکمرانی خوب به شمار میآید. از میان عناصر مختلف حکمرانی خوب، شفافیت را میتوان یک رکن بنیادین جهت نیل به این تئوری در نظر گرفت که خود زمینهساز و تقویتکننده دیگر مؤلفهها نیز به شمار میآید. شفافیت و آگاهی عمومی مردم از آنچه در حکومت میگذرد، موضوعی نیست که به جوامع مدرن امروزی اختصاص یابد؛ بلکه در رویکرد دینی نیز به مفهوم و محتوای شفافیت اشاره شده؛ همچنانکه سنّت پیشوایان اسلام مؤیّد اصل شفافیت و عدم احتجاب آنها در تعامل با جامعه است. اصل شفافیت دارای پشتوانه و مبانی تئوریک عمیقی بوده و از منظر مکاتب مختلف، مبانی گوناگونی برای آن در نظر گرفته شده است. اسلام در عین حال که به اصل شفافیت تأکید دارد، در خصوص مبانی آن دیدگاه مشخصی دارد که این دیدگاه در موارد متعددی با نظریه حکمرانی خوب مطابقت دارد و در پارهای از ابعاد نیز مغایرت دارد.
تازه های تحقیق
با توجه به مطالب مذکور در این جستار، در انتها، نتایج حاصل از این بررسی تطبیقی در دو رویکرد موصوف را اینگونه میتوان دستهبندی کرد:1- بحث ارزیابی حکمرانی خوب در اسلام، فرع بر این مقوله شناخت نظریه جامع قرآن درباره حکومت است. مشروعیت و جواز اجرای اصول و مؤلفههای نظریه حکمرانی خوب در نظام اسلامی بر پایه اصول راهنمای اسلامی در باب حکومت، از قرآن و سنّت قابل استنتاج و توصیف و تحلیل است؛ هرچند در این خصوص، برخی تفاوتها نیز وجود دارد.
2- مهمترین نقطه تمایز در دو رویکرد حقوق اسلامی و حکمرانی خوب که باعث تفاوت در مبانی اصل شفافیت میگردد همانا تفاوت در مبنای حکومت است. از منظر دینی، حاکمیت مطلق و ذاتی بر جهان و انسان از آن خداوند است و حکمرانی به عنوان روش إعمال قدرت، با مسأله امامت و ولایت پیوند ناگسستنی دارد؛ اما در رویکرد حکمرانی خوب مبنای حکومت صرفاً به اراده و خواست اکثریت عددی مردم گره خورده است.
3- مبنای اصل شفافیت در تفکر دینی به بحث از منشأ و ملاک تعیین ارزشها نیز بر میگردد. در اسلام، همه ارزشها به گونهای طراحی و تنظیم شده است که در جهت نیل به کمال نهایی انسان یعنی «قرب الی الله» تأثیرگذار باشند. در رویکرد اسلامی باید مبانی اصل شفافیت بر اساس تعالیم و آموزههای اسلامی باشد و در راستای اهداف نظام دینی قرار گیرد.
4- در نظریه حکمرانی خوب، سکولاریسم و اومانیسم دو عنصر اساسی محسوب میگردند. در حکومتهای سکولار، مشروعیت حکومت همواره از آنِ مردم است و در یک نظام سیاسی مبتنی بر اومانیسم، حکمرانی صرفا ناظر به اهداف و نیازهای مادی و رفاه انسانی و توسعه است. از این رو، نظریه حکمرانی خوب صرفا به اموری تأکید میکند که در پی افزایش مشارکت مردمی و اهداف انسانگرایانهی مادّی میباشند.
6- در رویکرد اسلامی، مطلوب و خوببودنِ حکومت فقط به توسعه و رفاه مادی محدود نشده است؛ بلکه حکومت در اسلام ابزاری برای زمینهسازی و تسهیل رشد معنوی، اخلاقی و دینی مردم و سعادت ابدی و مادی است، که این موضوع باعث تفاوت در مبانی نگرش به موضوعات حکومتی شده است.
7- در تفکر اسلامی، ضمانتاجرای شفافیت، علاوه بر قوانین و مقررات موضوعه، میتواند وجدان دینی و تعهد شرعی یک فرد مسلمان در قبال خداوند متعال باشد. اسلام با تکیه بر آموزههای وحیانی و محور قرار دادن اخلاق و صداقت و جمع بین مراقبتهای درونی و بیرونی، نظام انگیزشی قویای را برای عدم کتمان حقایق و تحقق شفافیت فراهم آورده است.
9- در پایان، پیشنهاد میشود اصول حکمرانی خوب تحت عنوان حکمرانی شایسته اسلامی در جامعه از جانب محققان مورد تبیین و تحلیل واقع گردد. اصطلاح حکمرانی شایسته، دارای مبنا و منشأ دینی است و این ظرفیت را دارد که با تکیه بر معارف دینی به نحو جامع و کاملتری مؤلفه یک حکمرانی مطلوب اسلامی را مورد تأکید قرار دهد.
دریافت مقاله : بررسی تطبیقی بحث شفافیت در اسلام و حکمرانی خوب.pdf (452.7 کیلوبایت)
2 پسندیده