بررسی ارتباط فساد و اعتماد در رابطه بین شفافیت و رضایت شهروندان
عباس نرگسیان، قاسمعلی جمالی، مسعود هراتی، حسین آذری
چکیده
هدف: برای دستیابی یه یک جامعه مطلوب و آرمانی، توجه به فساد، شفافیت، اعتماد و رضایت شهروندان در اولویت قرار دارند که هدف اساسی این پژوهش نیز بررسی این عوامل است.
روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است، از لحاظ چگونگی گردآوری دادهها از نوع پژوهشهای توصیفی (غیرآزمایشی) و از شاخه مطالعات میدانی محسوب میشود و از نظر ارتباط بین متغیرهای پژوهش از نوع علّی است. روش اجرای پژوهش نیز پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل شهروندان محترم منطقه 8 شهر تهران میشود. نمونهگیری آن به روش تصادفی خوشهای صورت گرفته است و دادهها نیز به کمک ابزار پرسشنامه گردآوری و تجزیه و تحلیل شدهاند.
یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد شفافیت بر اعتماد و رضایت شهروند و همچنین اعتماد بر رضایت شهروند، تأثیری مثبت و معناداری دارد. در عین حال شفافیت بر بروز فساد و بروز فساد بر اعتماد و رضایت شهروندی، اثر معکوس و معناداری را نشان میدهد.
نتیجه گیری: دولت ایدهآل باید با شفافیت بیشتر، مسئله کاهش فساد را در سطح جامعه دنبال کند و با تحقق آن، رضایت و اعتماد شهروندان دست یافتنی خواهد شد.
[justify]لازمه ی تحقق تمدن نوین اسلامی تکمیل زنجیره ی تمدن سازی و طی مراحل پنجگانه ی این فرآیند است. پس از انقلاب اسلامی و تشکیل هندسه کلی آن یعنی نظام اسلامی، اکنون در مرحله ی تشکیل دولت اسلامی هستیم. برای عبور از این مرحله بایدها و نبایدهایی وجود دارد. موضوع اصلی این مقاله، بررسی نقش شفافیت در تحقق این بایدهاست. شفافیت با توجه به کارکردهای فراوان و اثراتش بر سایر مسائل، عبور از این مرحله را ممکن کرده و بدین ترتیب نقش مهمی در تحقق تمدن نوین اسلامی خواهد داشت. در پژوهش حاضر که با روش کتابخانه ای صورت گرفته است؛ این نتیجه حاصل شده است که شفافیت که از طریق نظارت عمومی موجب پاسخگویی مسئولین و کاهش فساد، رضایت مردم و افزایش اعتماد آنها به نظام و درنهایت افزایش مشارکت مدنی و سرمایه اجتماعی می شود، لازمه ی تحقق دولت اسلامی و عبور از این مرحله ی تمدن سازی است و کارکردها و اثرات آن تطابق بسیار قابل توجهی با مجموعه ای از بایدهای دولت اسلامی دارد. این گزاره از جانب مبانی اسلامی (عدالت، امربه معروف، قاعده اصحار و …) و شواهد تاریخی موجود در فرهنگ اسلامی نیز تایید می شود و شفافیت به دلیل وجود مبانی مشخص اسلامی قرابت مناسبی با تفکر اسلامی داشته و ازاین رو در منظومه تفکری تمدن سازی اسلامی جای خواهد گرفت.[/justify]
عباس نرگسیان، قاسمعلی جمالی
سال نشر: 1398
چکیده:
کاهش فساد، ارتقاء پاسخگویی و جلب اعتماد و رضایت عمومی به عنوان اهداف برجسته هر دولتی محسوب می گردد. شفافیت یکی از ابزارهای کلیدی و مجادله برانگیز در دستیابی به این اهداف است که با تکیه بر موضوع دسترسی آزاد به اطلاعات، این امر را تحقق می بخشد. وزارتخانه های دولتی نیز به منزله بالاترین نهادهای اجرایی کشور عهده دار جهت دهی و پیاده سازی تمامی امورات کشور می باشد که قرارگیری ذره بین شفافیت برروی وزارتخانه ابهامات عملکردی آنها را مرتفع خواهد نمود. صبغه پژوهش از نوع کمی و از نظر هدف، پژوهش از نوع ارزشیابی می باشد. همچنین محیط پژوهش میدانی و استراتژی پژوهش از نوع پیمایشی می باشد. با توجه به سطوح وزارتخانه ها در قانون مدیریت خدمات کشوری ایران و رتبه وب سایت های آنها، به روش سرشماری وضعیت شفافیت 18 وب سایت وزارتخانه های ایران بوسیله یک بازبینه سه بعدی که 40 پرسش در بردارد، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که وب سایت وزارتخانه هایی که در دسته امور حاکمیتی قرار دارند، از شفافیت کمتری برخوردارند. همچنین وب سایتهایی که رتبه بهتری در کشور ایران دارند، از شفافیت بیشتری برخوردارند.
شفافیت، مشارکت و حاکمیت باز، راهکارهای نوین چابکسازی حاکمیت
نوع مقاله: مقاله ترویجی
نویسندگان
حسین بوذرجمهری، سهیلا رجایی، مهدی ثنایی، یاسمن هرندی
چکیده
چابک سازی حاکمیت یکی از دل مشغولی های مهم و جدید جمهوری اسلامی ایران است. بسیاری از تحلیلگران تنها راه چابک سازی حاکمیت را کوچک سازی در قالب خصوصی سازی بخش های گوناگون آن می دانند. تجربه نشان می دهد که خصوصی سازی های بی ضابطه قدرت را، به جای آنکه به سمت مردم سوق دهد، به افراد و گروه های ویژه ای واگذار می کند که درنهایت به ایجاد الیگارشی ها و طبقه هایی بسیار قدرتمند و غیرپاسخگو منجر می شود. امروزه، با استفاده از فناوری های اطلاعاتی نوین، روش های جدیدی برای واگذاری وظایف حاکمیتی به مردم ایجاد شده که قدرت را، به جای طبقات خاص، به صاحبان اصلی آن یعنی عموم مردم می سپارد. شفافیت و جمع سپاری در عرصه های گوناگون نمونه هایی از مشارکت حداکثری مردم در ادارۀ حاکمیت است. در این مقاله تلاش شده، با بیان تجارب دیگر کشورها و مصادیق گوناگون شفافیت و جمع سپاری، در قالب کلی «حاکمیت باز»، راهکارهای نوینی برای افزایش مشارکت و توان مردمی در ادارۀ حاکمیت و درنتیجه بهینه سازی آن ارائه شود.
کلیدواژهها
شفافیت، مشارکت، جمع سپاری، حاکمیت باز، چابک سازی، مردم سالاری
یکی از ویژگیهای بازار سلامت، «عدم تقارن اطلاعاتی» است که منجر میشود بیماران از کیفیت خدمتی که دریافت میکنند مطلع نباشند. روشهایی برای جلوگیری از مضرات اطلاعات نامتقارن وجود دارند؛ برای نمونه میتوان به ارتباط بلندمدت بین پزشک و بیمار (مانند پزشک خانواده)، نظارت تشکّلهای حرفهای، الزامات مربوط به دریافت مجوز و تضمین کیفیت اشاره کرد (1). با این حال یکی از راهکارهای جدید برای ایجاد تقارن اطلاعاتی، استفاده از فناوریهای جدید «اطلاعاتی» است تا عملکرد خدمتگزاران سلامت برای مردم شفاف شود. شفافیت نه تنها به دلیل پیامدهای مثبت آن امری ضروری است، بلکه طبق قانون دسترسی آزاد به اطلاعات، حقوق شهروندی و بیانیه حقوق بشر، «حق» مردم است تا بتوانند «انتخاب آگاهانه» داشته باشند (2). انگلستان یکی از کشورهایی است که اقدامی در این مسیر انجام داده است که به شرح تجربهی آن پرداخته شده است.
سلام
این مقالهای که گذاشتید متأسفانه لینکش از دسترس خارج شده. بنده فایل word اون رو بعلاوه فایل pdf اون شماره از مجله حکمتانه رو اینجا میگذارم. همچنین این مقاله رو توی سایت شفافیت برای ایران هم گذاشتید (شفاف کردن شفافیت | اندیشکده «شفافیت برای ایران») که اونجا هم عکسهاش load نمیشه. پیشنهاد میکنم عکسهاش رو آپلود کنید اونجا رو ویرایش کنید.همچنین این مقاله در نورمگز هم در دسترس قرار داره که میتونید از اونجا هم بگیرید.
با تشکر
يکي از شرط هاي اساسي در جهت دهي عملکرد کارکنان و سازمان هاي دولتي، کاهش فساد، کسب اعتماد عموم و ايجاد جامعه مردم سالار است. در راستاي اين آرمان، سازوکاري به نام شفافيت وجود دارد. اطلاعات که يکي از حياتي ترين مسائل براي بقاي دموکراسي به شمار مي رود، به وسيله شفافيت ميان اطلاعات دولتمردان و شهروندان توازني قوي برقرار کرده تا نقش اثربخش آن ظاهر شود. با توجه به لزوم بهره گيري از اينترنت براي شفافيت، با تدوين بازبينه اي، با روش سرشماري به بررسي 18 پورتال وزارتخانه هاي کشور پرداخته شده است. روش پژوهش از نوع کمي و از نظر جهت گيري، از نوع ارزشيابي است. همچنين محيط پژوهش، ميداني، استراتژي پژوهش، پيمايشي و از حيث روش گردآوري اطلاعات و تجزيه و تحليل روابط بين متغيرها از نوع توصيفي- مقايسه اي است. نتايج حاصل از ميانگين امتيازات حاکي از آن است که با وجود جايگاه مهم وزارتخانه ها در اداره کشور و نقش سازنده آنها در جلب اعتماد عمومي، موضوع شفافيت هنوز جايگاه خود را پيدا نکرده و پورتال هاي وزارتخانه ها در سطوح ابتدايي شفافيت قرار داشته و به توجه ويژه براي ارتقاي کيفيت پورتال خود از نظر شفافيت نياز دارد.
مقدمه:عدمتقارن اطلاعاتی در بازار سلامت، قدرت بیماران در انتخاب ارایهدهندهی خدمت را کاهش میدهد. کشورها جهت افزایش تقارن اطلاعاتی، به سمت ارتقای شفافیت عملکرد خدمتگزاران سلامت حرکت کردهاند. مطالعهی حاضر با هدف بررسی تطبیقی اقدامات کشورهای منتخب در این زمینه انجام شد.
روش کار:در مطالعهی تطبیقی حاضر، کشورها با کمک شاخصهای جهانی دادهیباز و سنجهی دادهیباز انتخاب شدند. سپس با جستجوی کلیدواژههایی چون ابزار مقایسهی بیمارستانها به وبسایت دیگر کشورها دسترسی حاصل شد. در نهایت، اجزای این پایگاهها از جمله شاخصهای انتشار اطلاعات و نوع مالکیت و سازماندهی آنها با یکدیگر مقایسه شد.
یافتهها:پایگاههای شفافیت هشت کشور جهت بررسی بیشتر انتخاب شد. تعداد شاخصها برای مقایسهی بیمارستانها از 17 شاخص در استرالیا تا 195 شاخص در انگلستان متفاوت بود. نوع شاخصها نیز شامل مواردی چون تعداد مراجعات، زمان انتظار، طول اقامت، رضایت بیماران، رضایت کارکنان، پیامدهای درمان، کنترل عفونت و هزینهی خدمات بود. بهطورکلی هر کشور بر اساس نیازها و محدودیتهای نظام سلامت خود، اقدام به انتشار اطلاعات کرده بود.
نتیجهگیری: با افزایش آگاهی عمومی، کشورها به سمت ارتقای شفافیت عملکرد از جمله در بخش سلامت حرکت کرده و دولتها نقش اصلی را در ایجاد زیرساختهای شفافیت داشتهاند. این زیرساختها از حمایتهای سیاسی و قانونی تا تولید، گردآوری و انتشار دادهها را شامل میشود. از این رو توصیه میشود سیاستگذاران کشور با بهرهگیری از تجارب جهانی و توجه به اقتضائات داخلی، گامبهگام در این مسیر حرکت نمایند.
1- دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
چکیده:
مقدمه: دسترسی به اطلاعات متناسب اساس تصمیم گیری و انتخاب صحیح است. با این وجود، مردم اطلاعات بسیار اندکی از ساختارها، فرآیندها و پیامدهای بیمارستان ها وکیفیت، قیمت وکارایی خدمات ارائه شده در اختیار دارند. تجارب دیگر کشورها نشان می دهد که وجود تمایل و اراده در مسئولان می تواند یکی از قوی ترین پیشران ها برای ایجاد شفافیت باشد. هدف این پژوهش سنجش میزان تمایل مدیران سطوح مختلف بیمارستانها به ایجاد شفافیت در ارائه اطلاعات مرتبط با شاخص های بیمارستانها به عموم است. مواد و روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی بود که به روش پیمایشی انجام شد. پرسشنامه محقق ساخته بعد از تایید روایی صوری و محتوایی و پایایی، توسط 310 نفر از مدیران ارشد، میانی و عملیاتی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران تکمیل شد. تحلیل داده ها با کمک نرم افزار spss انجام گرفت. یافته ها: بیشترین میزان تمایل مدیران نسبت به شفافیت اطلاعات، در حوزه شاخص های ساختاری و کمترین میزان در خصوص شاخص های پیامدی بیمارستانها بود. سطح مدیریتی، پست سازمانی و میزان تحصیلات با تمایل به شفافیت در ابعاد گوناگون آن ارتباط معنی دار داشت. نتیجه گیری: وفق نتایج این مطالعه، مدیران بیمارستانی مطالعه به طور کلی تمایل نسبتا زیادی به شفافیت اطلاعات برای مردم دارند. سیاستگذاران می توانند با آگاهی نسبت به اولویت ها و تمایلات مدیران، شاخص های قابل انتشار اطلاعات بیمارستانی بومی کشور را شناسایی کرده و از شاخص هایی با حساسیت کمتر فرآیند شفافیت را در کشور آغاز کنند.
گستره شفافیت در مذاکرات دادرسان/ اعضای دادگاهها/ شوراهای قانون اساسی
چکیده
التزام به شفافیت از موضوعات مهم در حکمرانی است. نهادهای دادرسی اساسی نیز، در اعمال صلاحیتهای خود، از التزام به آن استثنا نیستند. با این حال، میزان رعایت آن از سوی این مراجع، بهخصوص در مرحلة مذاکرات، همچون برخی نهادهای دیگر، با ملاحظاتی همراه است. مسئلة این پژوهش تعیین قلمرو شفافیت در مذاکرات اعضا یا دادرسان نهاد دادرسی اساسی است که به روش توصیفی و تحلیلی مطالعه شد. مذاکرات آنها از این رو مهم است که عملکرد آنها بیش از هر چیز در دل آن جریان دارد. حاصل آنکه با وجود پذیرش تقریباً عمومی اصل محرمانگی مذاکرات در این مراجع راههای ساختارمندی برای شفاف شدن آنها در سطوح مختلف پیشبینی شده است. این شفافیت، به صورت کلاسیک، در نظامهای کامنلا، سطوح بالاتری دارد و در نظامهای سیویللا کمتر است. با این حال، بسیاری از دادگاهها/ شوراهای قانون اساسی (ق.ا.) نظامهای اخیر هم در نظر و عمل به سمت شفافیت بیشتر حرکت کردهاند.
واکاوی شاخصههای تضمین شفافیت در انتخابات ریاستجمهوری (مطالعه ابعاد ناظر به نامزدهای انتخاباتی)
چکیده
تعمیم شفافیت به عنوان یکی از شاخصههای حکمرانی خوب در همه جنبههای حکمرانی نیاز ضروری حکومتهاست. قطعاً شفافیت در فرایند برگزاری انتخابات یکی از راههای پیمایش این مسیر به شمار میآید. بر همین اساس سنجه شفافیت در انتخابات میتواند از یک سو نامزدهای انتخاباتی و از سوی دیگر ناظران و مجریان انتخابات را در بر گیرد. بررسی اصل شفافیت در ارتباط با نامزدهای انتخابات میتواند ناظر به شرایط انتخابشوندگی، سوابق و مواضع، برنامههای اجرایی، اموال و دارایی، هزینههای تبلیغات، و وعدههای انتخاباتی باشد. این مقاله با شیوه توصیفیـ تحلیلی اثبات میکند که قوانین و مقررات انتخابات ریاستجمهوری در ارتباط با شفاف کردن اموال و دارایی، هزینههای تبلیغات، و وعدههای انتخاباتی نامزدهای ریاستجمهوری سازوکاری پیشبینی نکرده است. ضروری مینماید، با توجه به خلأهای قانونی یادشده، مجلس شورای اسلامی مبتنی بر ظرفیت بندهای 4، 5، 8 سیاستهای کلی انتخابات در حوزههای پیشگفته قانونگذاری کند.
اصل شفافیت در فرایند قانونگذاری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری فدرال آلمان، بررسی موردی مشارکت عمومی
چکیده
قانونگذاری یکی از شئون حکمرانی است و شفافیت یکی از عناصر حکمرانی خوب. شفافیت در قانونگذاری با مؤلفههایی شناخته میشود که مهمترین آنها نقش مشارکت مردم در قانونگذاری است. به هر میزان مشارکت عمومی در امری بیشتر باشد شفافیت در آن بیشتر نمایان است. این مقاله درصدد بود، با استفاده از روش بررسی مقایسهای، به توضیح و توصیف شفافیت در فرایند قانونگذاری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری فدرال آلمان در پنج مرحلة «ابتکار پیشنهاد قانون»، «بررسی کمیسیونها»، «بررسی صحن علنی»، «تصمیم نهایی»، و «امضا و انتشار قانون» بپردازد. از مسیر این بررسی مقایسهای این نتیجه به دست آمد که خلأهای شفافیت در فرایند تقنین جمهوری اسلامی ایران در زمینة استماعات عمومی، اعمال نظر گروههای ذینفع، وتوی عمومی به عنوان مصادیقی از مشارکت مستقیم مردم در قانونگذاری است. در نهایت پیشنهاد شد موارد یادشده در فرآیند تقنین جمهوری اسلامی ایران، به منظور بهبود شفافیت، تدارک دیده شود.