معرفی و بررسی شاخصهای داده باز یا شاخصهایی که از داده باز استفاده موثری دارند.
-
سایت برنامه توسعه انسانی: http://hdr.undp.org/
-
دادههای شاخص: http://hdr.undp.org/en/data
-
وضعیت ایران: http://hdr.undp.org/en/countries/profiles/IRN
-
آشنایی با شاخص در ویکیپدیا: fa.wikipedia.org/wiki/شاخص_توسعه_انسانی
آیا به روز شدن دادهها وضعیت ایران در شاخص جهانی نوآوری را بهبود بخشیده است؟
در چند هفته گذشته بحث بر روی شاخص جهانی نوآوری و علت صعود ایران در آن مابین افراد مختلف داغ بوده است. برخی از کارشناسان علت بهبود 10 پلهای ایران را به روز شدن آمار دانستهاند. در این مطلب سعی میکنیم تا با مقایسه گزارش شاخص جهانی نوآوری 2017 با 2018، صحت این ادعا را بررسی نماییم.
در گزارش شاخص جهانی نوآوری 2017، 17 شاخص از 81 شاخص ایران یعنی چیزی حدود 21.00% شاخصها به روز نبودهند حال آنکه در گزارش سال 2018 نیز باز هم 17 شاخص از 80 شاخص یعنی 21.25% از شاخصها قدیمی بودهاند(لازم به ذکر است در سال 2018 شاخص هزینههای اضافی ناشی از اخراج کارکنان حذف شده است). علاوه بر این در سال 2017 در 10 شاخص(12/34%) برای ایران داده وجود نداشت در حالی که در سال 2018 در 9 شاخص(11.25%) برای ایران داده موجود نیست. حال باید بررسی نمود که آیا شاخصهای قدیمی و شاخصهایی که برای آنها داده وجود ندارند همان شاخص های سال گذشته هستند و یا در آنها تغییر ایجاد شده است. بدین منظور وضعیت رتبه کشور در شاخصهای قدیمی و ناموجود در دو سال مقایسه شد و نتایح ذیل به دست آمد:
- در دو شاخص، قدیمی شدن دادهها نسبت به سال گذشته( یعنی دادهها در سال 2017 به روز بوده اند ولی در سال 2018 قدیمی شدهاند) سبب کاهش یک رتبهای کشور در هریک از آنها شده است.
- در هفت شاخص ، قدیمی ماندن دادهها (یعنی دادهها در هر دو سال قدیمی بودهاند) سبب کاهش 3، 5، 1، 4، 3، 1 و 2 رتبهای آن ها شده است
- در چهار شاخص قدیمی ماندن دادهها (یعنی دادهها در هر دو سال قدیمی بودهاند) سبب بهبود 1، 2، 1 و 1 رتبهای کشور شده است!
- در دو شاخص به روز شدن دادهها سبب بهبود 13 و 7 رتبهای کشور شده است
- در دو شاخص قدیمی شدن دادهها سبب بهبود 4 و 5 رتبهای کشور شده است!
- در دو شاخص با قدیمی ماندن دادهها تغییری در رتبه کشور ایجاد نشده است.
- در یک شاخص در سال 2017 برای کشور داده وجود نداشته است ولی در سال 2018 با اضافه شدن داده این شاخص، کشور به رتبه 7 در آن شاخص رسیده است.
- یک شاخص که در سال 2017 ایران در آن داده نداشته است حذف و شاخصی در سال 2018 به گزارش اضافه شده است که ایران در آن داده داشته است.
با توجه به این موارد باید گفت:
-
عدم وجود داده به روز با وجود بهبود نسبی، همچنان یکی از معضلات اصلی نمایان شدن وضعیت واقعی نوآوری ایران است
-
به روز نبودن داده همیشه سبب ضربه زدن به رتبه جهانی ایران نبوده است زیرا گاهی تنزل عملکرد کشورهایی که داده به روز داشته اند سبب بدتر شدن رتبه آن ها نسبت به ایران شده است
-
به نظر میرسد عدم انجام و انتشار آمارگیری از مراکز تحقیق و توسعه که از سال 92 متوقف شده است، ضربه زیادی به آمارهای مربوط به تحقیق و توسعه ایران در شاخص جهانی نوآوری زده است.
-
بسیاری از دادهها قدیمی ایران مربوط به صادرات و واردات است که نباید به روز نمودن آنها کار چندان دشواری باشد.
جداول ذیل موارد بیان شده را نشان می دهد. خط تیره به معنای قدیمی بودن و علامت تیک به معنای به روز بودن داده است:
[center]
[/center][center][/center]
برگرفته از:
https://t.me/stpolicy/621
گزارش جدید Open Data Barometer ، Leaders Edition
خلاصه گزارش:
https://opendatabarometer.org/leadersedition/report/
متن کامل:
https://opendatabarometer.org/doc/leadersEdition/ODB-leadersEdition-Report.pdf
ODB-leadersEdition-Report.pdf (2.0 مگابایت)
تحلیل open data institute از این گزارش:
مرتبط است
شاخص جهانی دادهی باز (Global Open Data Index)
شاخص جهانی دادهی باز وضعیت دادههای باز را در کشورهای مختلف ارزیابی و رتبه بندی میکند. این شاخص توسط بنیاد دانش باز اجرا و روش های ارزیابی آن بهصورت داوطلبانه انجام میشود.
شاخص جهانی دادهیباز یک ارزیابی مستقل از دادههای منتشرشده انجام داده وذینفعان مختلف دادهیباز را قادر میسازد تا پیشرفت دولت را با انتشار دادههای باز دنبال کنند. همچنین به دولتها اجازه میدهد تا بازخورد مستقیمی از استفاده کنندگان(کاربران) داده دریافت کنند. این شاخص برای هر دو طرف مبنایی را برای بحث و تجزیهوتحلیل اکوسیستم دادهی باز در کشور خود و در سطح بین المللی فراهم میکند. همچنین کلیه افراد علاقمند برای مشارکت در این گفتگوی آزاد را دعوت نموده تا نتایج را در اختیار داشته و آنها تا حد امکان مرتبط و کاربردی سازند. همچنین لازم به ذکراست که این شاخص ارزیابی خود را در 15 گروه شامل بودجه، آمارملی، تدارکات، قوانین ملی، حوزههای اداری، پیش نویس قوانین، کیفیت هوا، نقشه ملی، پیشبینی آبوهوا، ثبت شرکت، نتایج انتخابات، مکانها، کیفیت آب، مخارج دولت، مالکیت زمین انجام داده است.
آخرین ارزیابی این شاخص مربوط به سال 2016/2017 می باشد. ایران در این شاخص با کسب 21% امتیاز در رتبه 67 قرار گرفته است. لازم به ذکر است که ایران در سال 2015 با کسب 7% امتیاز در رتبه 117 قرار داشت.
دسترسی به اطلاعات بیشتر:
https://index.okfn.org/place/
گزارش سال 2018 سایت Open Data Watch (دیده بان داده باز) از درگاه ملی آمار ایران و رتبه بندی در میان 178 کشور جهان
این فایل فقط مربوط به ایران است و برای مشاهده سایر اطلاعات می توانید به لینک زیر مراجعه فرمایید:
صفحه اصلی گزارش:
https://opendatawatch.com/publications/open-data-inventory-2018-19-annual-report/
OpenDataWatch-Inventory2018.pdf (65.9 کیلوبایت)